ENDÜLÜS DÖNEMİNDE GAZEL (HAFSA ER-REKÛNİYYE VE EBÛ CA‘FER EL-ENDULÜSÎ ARASINDAKİ GAZELLER)

Abstract

Bu çalışmamız Endülüs döneminde Hafsa bint el-Hac er-Rukuniyye ve Ebu Jaafer el Endülüsi arasında şiir mukabelelerini ele almaktadır. Hafsa bint el-Hac er-Rukuniyye ve Ebu Jaafer el-Endülüsi Endülüs döneminin önemli şairlerindendir. Aralarındaki şiir müraselesi bu dönemin Arap ğazel şiirlerinin en iyi örnekleridir. Bu sebepten biz bu konuyu araştırmayı uygun bulduk. Konu daha önce ele alınmamaktır. Araplar Endülüs olarak adlandırdıkları bugünkü İspanya, yaklaşık sekiz asır boyunca varlığını koruyan, medeniyet ve kültürde çığır açan bir devlettir, edebiyat ve şiirde sadece Avrupa kıtasına değil yedi kıtaya birden örnek olmuştur. Endülüs'ün kendine has şiir türlerinin olması Arap edebiyatına büyük katkılar sağlamıştır, aslında Endülüs halkı edebiyattan, şiirden, musikiden, sanattan anlayan, anlama ve anlatma kabiliyetleri yüksek olan insanlardı. Şairlerde bulunan sanatçı vasıfları onlarda da mevcuttu. Aynı şekilde Endülüslü kadınların şiire ve sanata karşı özel bir ilgilerinin olduğunu da söylemeden geçemeyelim. Gazel ise, Arap edebiyatında en eski ve en yaygın kullanılan şiir sanatlarından biridir. Çünkü doğrudan insaın doğası ve özel kişisel tecrübeleri ile bağlantılıdır. Gazel, kadınlara aşk ve güzel duyguları ifade etmek ve şiire dökerek onlarla sohbet etmek anlamına gelmektedir. Endülüs Arap şiirinde ğazel, diğer asırlarda olduğundan daha ilgi görmüş, yaygın kazanmış ve şiir konuları arasında önemli bir yere sahip olmuştur. Bu çalışmamız Endülüs döneminde çağının en üstün kadın şairi kabul edilen Hafsa bint el-Hac er-Rukuniyye ve aynı dönemde büyük şair V Ebu Jaafer el-Endülüsi arasında şiir mukabelelerini ele almaktadır. Hafsa bint el-Hac er-Rukuniyye ve Ebu Jaafer el-Endülüsi Endülüs döneminin önemli şairlerindendir. Aralarındaki şiir müraselesi bu dönemin Arap ğazel şiirlerinin en iyi örnekleridir. Bu sebepten biz bu konuyu araştırmayı uygun bulduk. Konu daha önce ele alınmamaktır. Bu çalışmamız giriş ve dört bölümden oluşmaktadır, giriş bölümde Arap şiiri ve Endülüs şiirinde gazel konusunu ele aldık. Birinci bölümde, Endülüs döneminde genel bakış olarak incelenmiş ve iki başlıklar üzerine kurgulanmıştır. İkinci bölümde, Hafsa er-Rukuniyye'nin hayatı ve şiirlerini, Jaafer el-Endülüsinin hayatını ve şiirlerini üzerinde durulmaya çalışılmıştır, üçüncü bölümde, ikisinin arasındaki şiir müraselesi örnekleriyle incelenmeye çalışılmıştır.