İNANÇ BAĞLAMINDA NÜBÜVVETİN GEREKLİLİĞİ

Abstract

Nübüvvet konusu Kelâm İlminde önemli bir yer kaplamaktadır. Zira İlahiyyat, Nübuvvat ve Sem’iyyat başlıkları altında incelen Kelâm İlminin bu tasnifinden de anlaşılacağı üzere Peygamberlik meselesi bu alanın üçte birini teşkil edecek kadar önemlidir. Nitekim iman esaslarının temellerinden birisi de peygamberliğe iman konusudur. İnsanlık tarihi incelendiğinde insanların Allah’ın varlığından ziyade, peygamberlik kurumunu tartışma konusu yaptıkları görülecektir. Diğer bir deyimle; geçmişte ve günümüzde, birçok insan Allah’a inandığını söylemekle birlikte peygamberlere ve bu doğrultudaki inanç esaslarına kayıtsız kalabilmiş; farklı bir kısmı da mutlak hakikate ulaşma noktasında aklın yegâne vasıta olduğunu ileri sürerek nübüvvet müessesesini açıkça inkâr etmişlerdir. Peygamberler vasıtasıyla inen vahye bigâne kalan insanlar olduğu gibi; söz konusu ilahî mesajı bütünüyle reddedenler de olmuştur. Uzantıları günümüze kadar da devam eden bu tavrın arka planını ve sonuçlarını irdelemek bu çalışmayı gerekli kılmıştır. “İnanç Bağlamında Nübüvvetin Gerekliliği” ismini verdiğimiz bu çalışma üç ana bölümde incelenmiştir. Araştırmada öncelikle insanın mahiyeti ortaya konmaya çalışılmış ve tespit edilen mahiyeti gereği insanın peygamberlere olan ihtiyacı farklı açılardan ele alınmıştır. Topluma yararlı ve sorumluluğunu bilen üstün ahlak sahibi bireylerin yetişmesi bağlamında peygamberlerin büyük katkısı olduğu görülmüştür. Vahyi öğrenme ve anlama açısından da insanların peygamberlere ihtiyacı olduğu gibi, akılla ilk etapta kavranamayan konular noktasında da bir bakıma akla destek vermişlerdir. V Bu nedenle çalışmanın devamında nübüvvet kurumuna ve kavramına yöneltilen eleştiriler incelenmiş, nübüvveti inkâr eden kişi ve grupların iddiaları irdelenmiş; geçmişten günümüze etkisini sürdüren Deizm akımının temel görüşleri ve peygamberlikle ilgili yaklaşımları üzerinde özellikle durulmuş ve durum tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Kuşkusuz Nübüvvete karşı cephe alan kişi ve akımların sadece İslam dünyası dışında değil; tam aksine Müslüman camiası içinde de karşıt oluşumların meydana geldiği görülmüştür. Nitekim “Kur’an bize yeter” söylemi ile güya vahiy yegâne kaynak kabul edilmiş ve peygamberin bıraktığı sünnet mirasına ihtiyaç olmadığı iddia edilmiştir. Dini hayatın oluşumunda ve yaratıcı ile ilişkimizin düzenlenmesinde peygamberin otoritesi önemlidir. Dinin sosyal hayatta görünürlüğünü sağlayan vahyi temsil eden peygamberin sünnetidir. Bu nedenle nebevi otorite daima muhafaza edilmelidir.