Antep fıstığı'nın (Pistacia vera) düzenli idmanlı futbolcuların metabolit profili üzerindeki etkilerinin incelenmesi / The investigation effect of pistachio nut( Pistacia vera ) on the metabolite profiling of regular executive footballers

Abstract

Futbolcuların iyi bir performans gösterebilmeleri, sağlıklarını ve performanslarını koruyabilmeleri için beslenmelerine önem göstermeleri gerekmektedir. Futbolcuların enerji ihtiyaçlarını karşılamaları, kas yapılarını korumaları ve güçlendirmeleri için karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve mineral yönünden zengin ek gıdalarla beslenmeleri gerekmektedir. Yapılan birçok çalışmada Antep fıstığının içeriğindeki tekli doymamış yağlar, vitaminler ve antioksidanlar sayesinde; anti-inflamatuar aktivite, glisemik kontrol ve endotel fonksiyonun idamesinin sağlanmasına yardımcı olarak kardiyovasküler hastalıklar gibi kronik hastalıklara karşı koruyucu rol oynayabildiği tespit edilmiştir. Bu çalışmada antioksidan potansiyeli ve serbest amino asit içeriği yüksek olan antep fıstığının düzenli idman yapan futbolcuların aminoasit ve karnitin metabolizması üzerindeki etkisi incelenerek, futbolcu performansı üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma, futbolcuların hazırlık dönemi bitiminden hemen sonra sezonun başlaması ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya 20 kontrol, 20 deney olmak üzere 40 erkek futbolcu gönüllü olarak katıldı. Deney ve kontrol gruplarına 20 gün süre ile aynı idman programı uygulandı. Deney grubuna her gün idman öncesi Antep fıstığı içi (25 g/gün) verildi. Katılımcıların, çalışmaya başlamadan bir gün önce ve çalışma bittikten bir gün sonra açlık venöz kan örnekleri alınarak 50 amino asit ve 27 karnitin LC-MS/MS yöntemi ile incelendi. Çalışma sonucunda; Treonin, Valin esansiyel amino asitleri ve Alanin ve Tirozinin idman sonrasında anlamlı olarak azaldığı, Serin'in idman sonrasında anlamlı olarak arttığı tespit edilmiştir. Fıstık verilen grupta idman sonrasında sonrasında CO, C2, C4, C5: 1, C5DC, C6, C10, C10: 1, C12, C14, C14: 1 ve C14: 2 karnitin değerlerinin anlamlı olarak arttığı tespit edilmiştir. Bu çalışmada; Antep Fıstığı'nın gıda takviye ürünü olarak kullanılma potansiyeline sahip olduğu tespit edilmiş olup, bu çalışmanın farklı spor alanlarında fazla sayıda bireylerin olacağı çalışmalarla desteklenmesi gereklidir.