Şanlıurfa'da evli erkeklerin aile planlaması yöntemlerine ilişkin bilgi, görüş ve davranışları / Knowledge, vision and behavior of married men on family planning methods in Şanliurfa

Abstract

Çalışma, Şanlıurfa'da evli erkeklerin aile planlaması yöntemlerine ilişkin bilgi, görüş ve davranışlarını belirlemek amacıyla kesitsel tipte yapılmıştır. Çalışmanın evrenini 18 yaş üstü evli erkekler oluşturmuştur. Örneklem seçiminde Dünya Sağlık Örgütü'nün 30 küme örneklem tekniği kullanılmıştır. Her kümede 10 kişi olmak üzere toplamda 300 kişiye ulaşılmıştır. Veriler Tanımlayıcı Veri Toplama Formu aracılığı ile Haziran–Temmuz 2016 tarihleri arasında Şanlıurfa İl Merkezi'nde, yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma için Harran Üniversitesi Etik Kurul'undan yazılı, katılımcılardan ise sözlü izin alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesi; yüzde, ortalama, standart sapma; tek değişkenli analizlerden ki-kare ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Çalışmaya katılan erkeklerin yaş ortalaması 33.4±8.8'dir. Çalışmada, erkeklerin % 90.7'sinin en az bir aile planlaması yöntemi bildiği, %70.5'inin modern aile planlaması ve %29.5'inin geleneksel aile planlaması yöntemi kullandığı, en çok tercih edilen modern yöntemin kondom (%45.6), geleneksel yöntemin ise geri çekme (%29.5) olduğu belirlenmiştir. Erkeklerin %41.7'si kullandığı yöntemden memnun olduğunu ve %20.0'si koruyuculuğunun yüksek olması nedeniyle kullandığı yöntemi tercih ettiğini bildirmiştir. Evde en çok Türkçe konuşan ve sosyal güvencesi olan erkeklerde modern aile planlaması yöntemi kullanma düzeyinin daha fazla olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Bu bulgular, Şanlıurfa'da evli erkeklerin aile planlaması yöntemlerine ilişkin bilgi düzeylerinin yüksek olduğunu, ancak aile planlaması yöntem kullanımının düşük olduğu belirlenmiştir. Erkeklerin aile planlaması yöntem kullanımına katılımının artırılması için, sosyo-demografik faktörlerde göz önünde bulundurularak girişimlerin planlanması, aile planlaması eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin mutlaka çiftlere birlikte yapılması önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Evli erkekler, aile planlaması, aile planlaması yöntemi, modern yöntem, geleneksel yöntem, hemşirelik.