Standartlaştırılmış yağış indeksi (SYİ) ve normalin yüzdesi indeksi (PNI) metotları ile Şanlıurfa-Mardin illerindeki kuraklık analizi / Drought analysis of Sanliurfa-Mardin provinces by using standardized precipitation index (SYI) and normal percentage index (PNI) methods

Abstract

Kuraklık, yağışın ortalama yağıştan düşük olması olarak tanımlanır. Kuraklık, meteorolojik, hidrolojik ve tarımsal kuraklık olmak üzere farklı türlerde meydana gelebilir. Meteorolojik kuraklık yağışın eksikliği olarak tanımlanır ve meydana gelecek diğer kuraklıkların başlangıcı olarak kabul edilir. Bu nedenle, bu tez çalışmasında ülkemizin en verimli arazilerini içerisinde barındıran Şanlıurfa ve Mardin illerinde oluşan tarihsel kuraklıklar Standartlaştırılmış Yağış İndeksi (SYİ) ve Normalin Yüzdesi İndeksi (Percent of Normal Index-PNI) yöntemleri ile belirlenmiştir. Çalışmada SYİ ve PNI metotlarını kullanmak için kesintisiz olarak, en az 30 yıllık verileri bulunan altı istasyon (Mardin, Nusaybin, Şanlıurfa, Akçakale, Birecik, Ceylanpınar) seçilmiştir. SYİ yöntemine göre, beş farklı zaman ölçeğinde (3, 6, 9, 12 ve 24) analizler yapılmıştır. Çalışma sonucunda, SYİ değerlerine göre tüm dönemler için en uzun kurak dönemler çoğunlukla 2000-2007 yıllarında başladığı belirlenmiştir. Ayrıca PNI değerlerine göre, ele alınan istasyonların neredeyse tamamında kurak yıl sayısının nemli yıl sayısından fazla olduğu görülmüştür. Ayrıca PNI değerlerine göre, ele alınan istasyonların neredeyse tamamında kurak yıl sayısının nemli yıl sayısından fazla olduğu görülmüştür. Çalışma sonucunda 12 aylık zaman ölçeğine göre PNI yöntemi ile belirlenen kurak dönem oluşma yüzdelerinin SYİ yöntemi ile belirlenen kurak dönem oluşma yüzdelerinden daha yüksek olduğu görülmüştür.