Sahâbeye verilen lakap ve unvanlar / Nickname and titles given to the companions of the prophet Muhammad (sahaba)

Abstract

Bu araştırmanın konusu; her biri aynı zamanda tarihi bir vesika olup o dönemin yaşanmış önemli olaylarına ışık tutan ashâb-ı kirâma verilen lakap ve unvanların tesbiti, alfabetik olarak sıralanması ve anlamlarının izahıdır. Giriş ve bir bölümden oluşan çalışmamızın giriş kısmında; sahâbî kavramıyla ilgili genel bilgilere, iman, kişilik ve sosyolojik algısından sakınca görmediği isim, künye, lakap ve unvan sözcüklerinin lügavî ve ıstılahî anlamlar ele alınmıştır. Birinci bölüm; tezin asıl konusu olan sahâbîlere verilen unvan ve lakaplara tahsis edilmiştir. Ashâb arasında künye, unvan ve lakaplar yaygın bir şekilde kullanılmış, birçok sahâbî ismiyle değil lakabıyla anılmıştır. Hz. Peygamber'in bazı sahâbîlerin kötü ve yanlış çağrışımları olan isim, künye, unvan ve lakapları değiştirmiş yerine daha güzellerini vermiştir. O, ashâbının İslâm'dan önceki aldıkları isim, künye, unvan ve lakaplarını büyük çoğunluğuna ise müdahele etmemiştir. Hz. Peygamber (sav), isim, künye, unvan ve lakaplar konusunda sahâbîlere karşı son derece kibar davranmış ve onları onurlandırmıştır. Bu durum Hz. Peygamber'in dikkate alınması gereken bir sünneti; yani daimî uygulamasıdır.