Et talebine etki eden faktörlerin belirlenmesi: Şanlıurfa Kent Merkezi örneği / Determination of factors influencing meat demand in Central District of Şanlıurfa

Abstract

Bu çalışmada, Şanlıurfa ili kentsel alanda yaşayan tüketicilerin sosyo ekonomik ve demografik, özelliklerini ortaya koyularak ve bu özelliklerin et tüketim tercihlerine nasıl yansıdığı analiz edilmiştir. Verilere uygulanacak analiz yöntemleri belirlenirken normal dağılım gösterip göstermedikleri dikkate alınmış ve parametrik olanlarda t testi, F testi uygulanırken parametrik olmayanlarda Ki-kare ve Koşullu Değerleme Yöntemi ve Binominal Probit model analiz teknikleri kullanılmıştır. Ayrıca, et tüketim şekilleri ve gelir grupları itibariyle tüketici kararlarını etkileyen faktörler belirlenmiştir. Çalışmanın birincil verileri Şanlıurfa ili kent merkezinde yaşayan hane halkları arasından oransal örnekleme yöntemiyle belirlenen 422 hane halkıyla yüz yüze gerçekleştirilen anket çalışmasından elde edilmiştir. Ödeme istekliliği ile ilgili olarak AB standartlarında helal ve hijyen koşullarda kesilen hayvanların eti için çift-sınırlı koşullu değer biçme yaklaşımı ile ilgili tanımlayıcı istatistiklerinden elde edilen verilere göre koyun eti için yapılan ilk teklife evet diyenlerin oranı %15.2, ilk teklife evet ikincisine hayır diyenlerinki %23.5, ilkine hayır ikincisine evet diyenlerin oranı %26.5, her iki teklife de hayır diyenlerin oranı ise %34.8olurken sığır eti için sırasıyla %12.8, %25.5, %21 ve %40.8 tavuk için %21.1, %25.3, %19 ve %34.6 olarak tespit edilmiştir. Genel olarak koyun, sığır ve tavuk eti için elde edilen sonuçlara bakıldığında teklif miktarı artınca ödeme istekliliği miktarının da azaldığı görülmektedir. Katılımcıların et tüketim alışkanlığını arttıran en önemli nedenin %61 ile gelir düzeyinin artması olduğu sonucu elde edilmiştir. Kırmızı et için fiyatların pahalı olduğunu söyleyenlerin oranı %45,7, beyaz ette ise %39,2 olarak tespit edilmiştir. Genel olarak sonuçlara bakıldığında et tüketimini doğrudan etkileyen ana faktörün gelir düzeyi olduğu tespit edilmiştir.