Kuraklık sigortasının buğday üretimine olan etkisi: Şanlıurfa ili örneği / Effect of drought insurance at wheat production: Case of Şanlıurfa province

Abstract

Tarımın doğal risklere bağlı bir üretim şekli olması itibariyle meydana gelen iklim olayları üretimi önemli ölçüde etkilemektedir. Doğal riskler arasında yer alan kuraklık, tüm dünyada bitkisel üretimi tehdit eden önemli bir faktördür. Günümüzde; dünyada, karşılaştığımız küresel ölçekte en büyük sorunlardan birisi olan kuraklık, bugün gelinen nokta itibariyle fiziksel ve doğal çevre, kent yaşamı, kalkınma ve ekonomi, teknoloji, tarım ve gıda, temiz su ve sağlık olmak üzere hayatımızın her aşamasını etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa ili ve merkez ilçelerinde buğdayda kuraklık sigortasının üretime olan etkisini incelemek, kuraklık sigortası ile birlikte bölgede buğday üretiminin ne ölçüde etkilendiği, üreticilerin sigorta yaptırma durumu ve sigorta yaptırma istekliliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örnek hacmini belirlemek için oransal örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Şanlıurfa ili ve merkez ilçelerde TARSİM'e 2017 yılında kuraklık sigortası yaptıran 32 üretici ve oransal örnekleme yöntemi ile tesadüfi seçilen 168 üretici ile yüz yüze görüşme yöntemi ile birincil verilerden elde edilmiştir. Elde edilen verilerin istatistiksel analizinde ise Lojistik Regresyon Yöntemi ve Ölçeğe Sabit Getirili Cobb Douglas modeli uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre farklı varyansı değiştirilmiş modelde işgücü ve sermaye istatistiki olarak anlamlı katsayılara sahip olup ölçeğe azalan getiri olduğu saptanmıştır. Kooperatiflere üye olma ve indirimli tarımsal krediden yararlanma kuraklık sigortası yaptırmaya karar vermede etkili olan faktörler olduğunu göstermiştir. Üreticilerin tarım sigortası yaptırmama nedenlerinin arasında; işletmelerin zararın tamamen ödeneceğine inanmaması ve prim bedellerini yüksek bulmaları en önemli nedenler olarak belirlenmiştir.