Sürdürülebilir kalkınmada Cittaslow (Sakin Kent) modelinin kentsel çekim gücü üzerindeki etkisi: Halfeti örneği / The effect of Cittaslow (Calm City) model on the urban attractiveness in frame of sustainable development: Example of the Halfeti

Abstract

Günümüz ihtiyaçlarının, gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmelerini tehlikeye sokmaksızın karşılanması olarak tanımlanan sürdürülebilir kalkınma sosyal, ekonomik ve çevresel sürdürülebilirliği amaçlayarak, gelecek nesillere daha yaşanılabilir ve sürdürülebilir bir gelecek bırakmayı hedefler. Sürdürülebilir kent ise, kent sakinlerinin ihtiyaçlarının ve mekânsal gelişimin sürdürülebilir kalkınmanın hedef ve amaçları doğrultusunda gerçekleştirilmesidir. Sürdürülebilir kent, çevrenin korunması ve mekânsal sürdürülebilirlik için sürdürülebilir kent modellerinin temelini oluşturur. Bu kent modellerinden birisi de Cittaslow (Sakin Kent)'dur. Cittaslow, kentin özgün yapısını, sürdürülebilir yaşam alanlarını, doğasını, tarihini, geleneklerini, yerel değerlerini ve sahip olduğu diğer çevresel faktörleri koruyarak gelecek nesillere aktarmayı hedefleyen sürdürülebilir bir yerel kalkınma modelidir. 1999 yılında İtalya'nın Orvieto kentinde temelleri atılan Cittaslow (Sakin Kent), küreselleşmenin beraberinde getirdiği hızlı ve tüketim odaklı kent yaşamına alternatif bir şehir modeli olarak ortaya çıkmıştır. Kavram, İtalyanca Citta ve İngilizce Slow kelimelerini alarak evrensel bir dille uluslararası boyutlara ulaşmıştır. Dünya'da 30 ülke, 252 kent, Türkiye'de ise 17 kent Cittaslow ağına üyedir. Bu çalışmanın amacı, küreselleşme ile tek tipleşen ve standardize olmuş kentleşme anlayışına alternatif bir yerel kalkınma modeli olan Cittaslow kent modelinin kentsel çekim gücü üzerindeki etkisini belirleyebilmektir. Çalışmada Cittaslow ağına üye olan Halfeti'nin kentsel çekiciliği, hem turistlerin hem de yerel halkın bakış açısıyla değerlendirilmiştir. Cittaslow modelinin kentsel çekiciliği Cittaslow felsefesi ve Cittaslow politikaları ile ölçülmüş, bireylerin Cittaslow modeline karşı ilgi, eğilim, tercih ve özenme durumları analiz edilmiştir. Sonuç olarak kentin doğasının, sakinliğinin, çevresel bütünlüğünün, bozulmamış değerlerinin, kültürel ve mimari yapısının ve geleneksel deneyimlerinin insanlar için çekici bir nitelikte olduğu görülmektedir. Yerel halkın ve kenti ziyaret eden turistlerin izlenim ve değerlendirmeleriyle Cittaslow Halfeti'nin; yaşam kalitesini esas alan, kentin kimliğine ve özünü koruyan, yereli savunan ama aynı zamanda teknolojinin fırsatlarından yararlanan cazibeli, ideal, çekici ve daha yaşanılabilir bir kent modeline sahip olduğu söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilir Kalkınma, Cittaslow, Sakin Kent, Halfeti