Okul yöneticilerinin teknoloji kaynaklı strese ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi / Evaluation of school administrators' views on technology-based stress according to various variables

Abstract

Bu araştırma, okul yöneticilerinin yönetim görevi sürecinde teknoloji kaynaklı olarak yaşadıkları strese ilişkin görüşlerini belirlemek ve bu görüşleri çeşitli değişkenlere göre analiz etmek amacıyla yapılmıştır. Betimsel nitelikte olan bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma, Mardin ve Şanlıurfa illerinde resmi ve özel okullarda 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılında görev yapan toplam 355 okul yöneticisi üzerinde yürütülmüştür. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan Okul Yönetiminde Teknoloji Kaynaklı Stres Anketi (OYTKSA) ile toplanmış ve betimsel istatistik teknikleri ile çözümlenmiştir. Araştırmada, katılımcı okul yöneticilerinin, yönetim görevi sürecinde yaşadıkları stres olgusunun okuldaki mevcut koşullardan kaynaklandığı ve bunun kısmen yönetim görevinin doğası olarak kabul ettikleri belirlenmiştir. Yönetilebilen düşük düzeyli stresi, faydalı bulan okul yöneticileri, görevlerinin kendilerini kısmen strese maruz bıraktığını ve bu stresin görevlerini kısmen olumsuz etkilediği görüşündedirler. Okul yöneticilerinin teknoloji kaynaklı olarak sırayla okuldaki elektrik kesintisi, fiziki altyapı, internet altyapısı ve donanımına ait sorunlardan dolayı strese maruz kalmaktadırlar. Bunları, yine sırayla okuldaki teknolojik araç-gerecin bakım-onarımı, okulda öğrencilerin cep telefonu kullanımı, e-müfredat ve akıllı tahtaların kullanımına ait sorunlar izlemektedir. Ancak MEBBİS, DYNED, e-sınav ve e-bütçe uygulamalarının yöneticilerde strese yol açmadığı belirlenmiştir. Stres olgusunu eğitim kültürünün bir parçası olarak gören okul yöneticilerinin ancak yarısı, bu olgunun yol açtığı stresle mücadelede kendisini yeterli bulmakta ve stresle baş etmede teknik desteğe ve eğitime kısmen ihtiyaç duymaktadırlar. Araştırmaya katılan okul yöneticilerinin, okul yönetiminde teknoloji kaynaklı strese yönelik görüşleri arasında birtakım demografik değişkenlere göre anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Araştırma sonunda, Türkiye'nin Bilgi Çağına uyumu noktasında, teknoloji dolayımlı yönetim ve bunun yol açabileceği olası stresi iyi yönetebilen okul yöneticilerinin önemli olduğu değerlendirilmiştir. Anahtar kelimeler: Stres, Stres yönetimi, Teknolojik stres, Okul yöneticisi.