Lenox (brassica rapa L.) bitkisine farklı düzeylerde buğday samanı ve melas ilavesinin silaj kalitesi, kuzularda canlı ağırlık artışı ve sindirilebilirlik değerlerine etkisi / The effect of different levels of wheat straw and dried molasses sugar beet pulp on the silage quality, live weight gain in lambs and digestibility of lenox (brassica rapa L.) silage

Abstract

Bu çalışma, lenox (Brassica rapa L.) bitkisinin farklı oranlarda buğday samanı (%7, %10 ve %15) ve melas (%1, %2 ve %3) katkıları ile silajının yapılarak silaj kalitesi, besin değeri ve sindirilebirliğini arttırmak amacıyla iki deneme halinde yürütülmüştür. Birinci deneme 4x4 faktöriyel deneme desenine göre taze haldeki lenox (Brassica rapa L.) bitkisi buğday samanı (%7, %10 ve %15) ve melas (%1, %2 ve %3) katkıları ile 1.5 L'lik cam kavanozlarda silolanmıştır. Lenox (Brassica rapa L.) bitkisine; buğday samanı ve melas ilavesinin besin madde kompozisyonu, in vitro organik madde sindirilebilirliği (İVOMS), pH değeri, amonyak azotu, CO2, laktik asit ve uçucu yağ asiti değerleri üzerine etkileri araştırılmıştır. İkinci denemede; birinci denemeden elde edilen sonuçlara göre sindirim denemesi için iki lenox (Brassica rapa L.) silajı seçilmiştir. Bunlar taze halde lenox bitkisine %3 melas (LM) ve %7 buğday samanı +%2 melas (LSM) eklenerek 40 kg'lık silaj torbalarında silolanmışlardır. Klasik sindirim denemesinde lenox (Brassica rapa L.) silajlarıyla karşılaştırmalı olarak mısır silajı (MS) kullanılmıştır. Bu çalışmanın ikinci denemesinde, LM ve LSM silajlarının mısır silajı ile karşılaştırmalı olarak silaj tüketimi, canlı ağırlık artışı, yemden yararlanma ve in vivo sindirilebilirlik değerleri üzerine etkileri belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci denemesinde ortalama günlük canlı ağırlık artışı bakımından MS en yüksek değerlere sahipken (P<0.05) LM ve LSM silajlarından elde edilen değerler birbirleri ile benzer bulunmuştur (P>0.05). Kuru madde bazında MS tüketimi LM ve LSM silajlarından daha yüksekti (P<0.05). MS, LM ve LSM silajları yemden yararlanma oranı parametresi birbirlerine benzer bulunmuştur (P>0.05). MS'nin kuru madde (KM) ve organik madde (OM) sindirimi LM ve LSM silajlarından yüksek iken (P<0.05), LSM silajının ham selüloz (HS), asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) ve nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) sindirim değerleri LM ve MS silajlarından yüksek; LM ve LSM silajlarının ham protein (HP) sindirim değeri MS silajından daha yüksek bulunmuştur (P<0.05). Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde lenox (Brassica rapa L.) bitkisinin %7 ve %10 düzeyinde buğday samanı ve %1, %2 ve %3 düzeylerinde melas ilave edilerek silolanabildiği, elde edilen silajların genel anlamda kaliteli silaj niteliği taşıdıkları ve ruminantların beslenmesinde altenatif bir kaba yem kaynağı olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Anahtar kelimeler: Lenox (Brassica rapa L.), silaj, canlı ağırlık artışı, sindirilebilirlik.