İlkokul ve ortaokullarda çalışan öğretmenlerin perspektifinden okullarının yenilikçilik düzeylerinin değerlendirilmesi / The evaluation of the level of the innovatiness of schools from the perpective of the teachers working at elemantary and secondary schools

Abstract

XXI. yy'da eğitim kurumlarının önemli niteliklerinden birinin yenilikçilik olduğu düşünülmektedir. Yenilikçilik, okulların geliştirilmesi ve her alanda çağı takip etmesi açısından önemli görülmektedir. Bu itibarla, ilkokul, ortaokul ve imam hatip ortaokullarında çalışan öğretmenlerin yeniliğe yönelik farkındalıklarını görmek ve bu eğitim kurumlarının yöneticilerinin yeniliğe açık olma durumlarını öğrenebilmek için öğretmenlerin çalıştıkları okulların yenilikçilik düzeyine ilişkin görüşlerine ihtiyaç duyulmuştur. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmanın evrenini, Şanlıurfa ilinin Birecik, Karaköprü, Siverek ve Viranşehir ilçelerinde 2018-2019 eğitim öğretim yılında ilkokul, ortaokul ve imam hatip ortaokullarında çalışan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada Aslan ve Kesik (2016) tarafından geliştirilen yenilikçi okul ölçeği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Veri toplama aracı yoluyla elde edilen veriler, SPSS 22 programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Bu analizlerde öğretmenlerin yenilikçilik ile ilgili görüşlerini belirlemek için ANOVA ve T-testi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre yenilikçi okul ölçeğinin tüm boyutlarının genel aritmetik ortalaması X̄ = 3.77 olarak hesaplanmıştır. Bu bulgu, öğretmenlerin okullarının yenilikçilik davranışını gösterme sıklığını ''çoğu zaman'' düzeyinde gördüklerini göstermektedir. Araştırma bulgularına göre, yenilikçi atmosfer boyutunun aritmetik ortalaması X̄ = 3.90 yönetsel destek boyutunun aritmetik ortalaması X̄ = 3.83 örgütsel engeller boyutunun aritmetik ortalaması ise X̄ = 3.55 olarak tespit edilmiştir. Ölçeğin boyutları düzeyinde ve genel olarak aritmetik ortalamasının bazı değişkenlere göre istatistiksel olarak belirgin (significant, manidar) bir farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Sonuç olarak araştırmanın yapıldığı okullarda katılımcıların verdikleri yanıtlara göre yenilikçi okul ölçeğinin kıdem değişkeni açısından incelendiğinde 6-10 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerin veri toplama aracının yenilikçi atmosfer boyutuna verdiği yanıtların aritmetik ortalamasının X̄ = 4.13 olarak ölçüldüğü ve bu bulgunun istatistiksel olarak manidar (belirgin) bir farklılık gösterdiği görülmektedir. Görev yapılan okul türü değişkenine göre ilkokul öğretmenlerinin ortalamasının yenilikçi atmosfer boyutunda X̄ = 3.76; yönetsel destek boyutunda da yine ilkokul öğretmenlerinin puanlarının aritmetik ortalamasının X̄ = 3.73 ile diğer okul türlerine göre daha düşük olarak ölçüldüğü ve bu bulguların istatistiksel olarak manidar bir farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Branş değişkenine göre de veri toplama aracının genel aritmetik ortalaması, yenilikçi atmosfer ve yönetsel destek boyutlarında puanlar, istatistiksel olarak manidar bir farklılık göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Yenilikçilik, Yenilikçi Okul, Okul Yöneticileri