Suriyeli göçmenlerin işgücü piyasalarına entegrasyonunda kurumların rolü / The role of institutions in the integration of Syrian migration into labor markets

Abstract

İnsanlık tarihinin başından itibaren var olduğu bilinen göç, çoğu zaman işsizlik, doğal afetler, savaşlar gibi zorunlu bir sebebe dayalı olarak gerçekleşmektedir. İnsanlar yaşadıkları yerdeki çeşitli olumsuzluklara çözüm bulmak için farklı yerlere göç etmişlerdir. İnsanların göç etme hareketi geçmişten günümüze bazen bireysel ama çoğu zaman kitleselleşerek gerçekleşmiştir. Ülkelerinden bireysel veya kitlesel olarak ayrılmak zorunda kalan insanlar, gittikleri yerlerde hayatlarını sürdürebilmek için iş gücü piyasalarına eklenmektedirler. Göçmenlerin göç süreci sonucunda yeni yerleştikleri topluma sosyal ve ekonomik entegrasyonu hem göçü kabul eden hem de göç eden toplumlar açısından önemli sonuçlar üretmektedir. Bu entegrasyon sürecinde sosyal uyumun ortaya çıkması, ekonomik sorunların aşılabilmesine bağlıdır. Ortaya çıkması kuvvetle muhtemel olan sorunların bertaraf edilmesinde göç sürecini yöneten kurumlara büyük görevler düşmektedir. Göç alan ülkenin hem merkezi hem de yerel kurumları bu sürecin en az sorunla atlatılabilmesi için aktif pozisyon almaktadırlar. Aynı zamanda merkezi ve yerel kurumların birbirleri ile koordineli şekilde çalışmaları da süreç yönetiminde başat önemdedir. Bu tez çalışmasında Mart 2011'de kitlesel olarak Türkiye'ye sığınan Suriye'li sığınmacıların işgücü piyasalarına eklenme süreçlerinde ilgili kurumların rolü ve kurumların birbirleriyle koordineli çalışıp çalışmadıkları ele alınmıştır. Bu çerçevede; Türkiye İş Kurumu Şanlıurfa İl Müdürlüğü, Şanlıurfa Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü, Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Göçmen Bilgilendirme ve Koordinasyon Merkezi, Karacadağ Kalkınma Ajansı Şanlıurfa Yatırım Destek Ofisi, Rızk Ofisi Şanlıurfa Şubesi ve Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası gibi ilgili altı yerel kurumla yarı yapılandırılmış sorularla derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen bilgiler tezin üçüncü bölümünde değerlendirilmiştir. Derinlemesine mülakat sonucunda süreci yönetmede önemli görevler üstlenmiş olan ilgili kurumların sadece ihtiyaç duymaları halinde birbirleri ile iletişim kurdukları gözlenmiştir. Ancak, süreç yönetiminin daha başarılı sonuçlar üretmesi kurumların tam koordinasyonu ile gerçekleşebilecektir. Bu bağlamda yarı yapılandırılmış sorularla derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak yapılan görüşmeler sonucunda Şanlıurfa'daki kurumlar arasındaki koordinasyonun tam gerçekleşmediği saptaması yapılmıştır. Anahtar Kelimeler: Göç, Suriye, Şanlıurfa, İşgücü Piyasaları, Kurumlar, Entegrasyon.