Nassları anlamada aklın sınırı / The limit of reason for understanding religious rules

Abstract

İnsanoğlu akıl nimetiyle diğer varlıklardan üstün kılınmıştır. Bu yüzden İslam dini, temel kaynakları olan Kur'an ve Sünnet'te akla büyük önem vermiştir. Ayrıca İslam, aklı yüksek bir konuma koyarak, onu; dini mükellefiyetin ana dayanağı yapmıştır. Her ne kadar İslam, aklın değerine ve onun mükellefiyetin ana dayanağı olduğuna işaret etmiş olsa da, kabiliyetleri ve idrak edebileceği meseleler sınırsız değildir. Aklın sınırları ve onun bulunduğu yer konusunda, mezheplerin ve fırkaların farklı görüşleri bulunmaktadır. Bu çalışmada, akılla ilgili şaz görüşler ve tercih edilen hakim görüşler delilleri ile beraber kıyaslanmıştır. Ayrıca şaz görüşlerin ortaya konulma amaçlarına değinilerek onların yanlışlıkları belirtilmiştir. Ayrıca günümüzdeki bazı kişilerin; aklı, dini nassların önüne geçirme gayretlerine ve dini tahrif etme niyetlerine değinilmiştir. Buna karşın bu tarz yanlışlıklara düşülmemesi için, dini deliller ortaya konularak; aklın dini nassların ve itikadi meselelerin doğruluğunu kabul edip onlara teslim olması gerektiği belirtilmektedir. Çalışmada ortaya konulan delillerde işaret edildiği gibi; İslam dinin de akıl, dini nassları ve inanç meselelerini kabul edip, onlarla amel etme ile sınırlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Akıl, nass, sınır, mükellefiyet. Human beings are made special from other beings with the blessing of mind. For this reason, the religion of Islam reveals its value in the Qur'an and Sunnah. In addition, Islamic religion gives the mind a high authority that forms the basis of religious responsibility. Although Islam points to the value of reason and the main pillar of the obligation, its capabilities and the issues that it can realize are not infinite. There are different views of the denominations and religious groups on the boundaries of the mind and its location. The extreme views and preferred opinion are compared with the evidence. In addition, the utterances of the extreme views are mentioned by mentioning the purpose of their appearance. In addition, some of today's people's efforts to overthrow the reason and their intent to falsify religion are mentioned. In the face of this, in order to avoid such inaccuracies, by putting forward religious evidence; it is stated that the mind should accept the accuracy of religious nasses and belief issues and surrender to them. As indicated in the evidence presented in the study; Islamic religion limits the brain to accepting and practicing the religious rules and belief issues. Keywords: Reason, religious rule, boundary, liability.