Kullanılan farklı gübre çeşitlerinin N2O ve CO2 salınımına etkisi / Effect of fertilizer types on soil born N2O and CO2 fluxes in agricultural soils

Abstract

Artan gıda ihtiyacını karşılamak için bitkisel üretimde verimlilik arttırılmak istenmektedir buna göre verimliliği arttırmak için özellikle azotlu gübreler tercih edilmektedir. Ancak azotlu gübre kullanımı beraberinde sera etkisi yapan gazların açığa çıkmasına sebep olmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı farklı iki azotlu gübrenin N2O ve CO2 salınımına etkisini saptamaktır. . İnkübasyon denemesi LED ışık kaynağı altında He (%80)+O2 (%20)+CO2 (400 ppm) karışık atmosfer kullanılarak modifiye edilmiş robotik sürekli akış tesisi inkübasyon sisteminde gerçekleştirildi. İnkübasyon kapları olarak iç çapı 140 mm ve 150 mm yüksekliğinde şeffaf akrilik cam silindirler kullanılmıştır ve 0.9 kg toprak ile 5 g anız karıştırılarak doldurulmuştur. Denemede 10 kg N da-1 dozda amonyum sülfat (AS) ve potasyum nitrat (KN) olmak üzere iki farklı gübre formu kullanılmıştır. Bu denemede kontrol dahil olmak üzere 3 farklı muameleye yer verilmiştir. Muameleler deneme öncesi %85 su tutma kapasitesine getirildi ve deneme boyunca sabit tutuldu. Denemede toplam N2O salınımı muameleler arasında önemli farklılıklar bulunurken CO2 salınımın da ise önemli farklılık bulunmamıştır. Kontrolle kıyaslandığında iki gübre formunda N2O salınımında artış görülmüştür. Ancak amonyum sülfat ile potasyum nitrat arasında bir kıyaslama yapıldığında önemli farklılıkların olduğu görülmüştür. Nitekim iki gübre ile kontrol arasında CO2 salınımı açısından kıyaslama yapıldığı zaman anlamlı farklılıklar bulunmamıştır. Çalışma sonuçlarına göre potasyum nitrat hem toprakta nitrat birikimine sebep olmakta hem de N2O salınımına neden olmaktadır. Ancak her iki gübrenin de CO2 salınımına katkısının az olduğuna ve ortamdaki organik madde miktarının CO2 salınımına neden olduğu kanaatine varılmıştır In order to increase the productivity it is desirable to increase the productivity in order to increase the productivity in order to meet increasing food needs. However, the use of nitrogen fertilizers leads to the release of greenhouse gases. The main purpose of this study is to determine the effect of two differnt nitrogen fertilizers on N2O and CO2 emissions. Incubation assay was carried out in a modified robotic continuous flow plant incubation system using He(80%)+O2(20%)+CO2(400 ppm) mixed atmosphere under LED light source. Transparent acrylic glass cylinders with iner diameter 140 mm and 150 mm height were used as incubation containers and 0.9 g of soil and 5 g of stubble were filled with stirring. In the experiment, two different fertilizers were used in 10 kg N ha-1 dose ammonium sulfate (AS) and potassium nitrate (KN). This trial included three different treatments, including control. The treatments were brought to a water holding capacity of 85% before the trial and kept constant troughout the trial. There were significant differences between the total N2O release treatments and the CO2 emission was not significant. Compared to the control, an increase in N2O release was observed in the form of two fertilizers. However, significant differences were observed when a comparison was made between ammonium sulfate and potassium nitrate. As a matter of fact, no significant differences were found between the two fertilizers and the control in terms of CO2 emissions. According to the results of the study, potassium nitrate causes nitrate accumulation in the soil and causes N2O release, but it is concluded that both fertilizers contribute to CO2 release and the amount of organic matter in the environment was likely to be responsible for CO2 emission.