Şanlıurfa ili badem bahçelerinde zararlı olan badem içkurdu [(Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae)]' nun yaygınlığı ve zarar durumunun tespiti / Determination of the dispersal and damage state of almond seed waps, [( Eurytoma amygdali Enderlein ( Hymenoptera: Eurytomidae )]'s in almond orchards in Şanlıurfa provience in Turkey

Abstract

Bu çalışma, 2014-2015 yıllarında, Bademlerde zararlı olan Badem İçkurdu (Eurytoma amygdali Enderlein, (Hymenoptera: Eurytomidae)'nun popülasyon yoğunluğunun belirlenmesi üzerine yapılmıştır. Şanlıurfa ilini temsil edecek şekilde ve badem alanlarının yoğun olduğu Bozova (Ürünlü), Merkez (İlhan) ve Karaköprü (Çıralı) ilçelerinde denemeler kurulmuştur. Belirlenen bu bahçelere 20x30x15 cm ölçülerinde kafesler konulmuş ve içerisine 100'er adet Badem İçkurdu ile bulaşık olduğu tahmin edilen badem yerleştirilmiştir. Kafesler, ilk ergin çıkışı tespit edilinceye kadar 3-4 günde bir, daha sonra haftalık olarak kontrol edilmiştir. Kafeslerdeki verilere göre Badem İçkurdu'nun ilk ergin çıkışı Nisanın ikinci haftasında gerçekleştiği belirlenmiştir. Badem İçkurdu'nun en yüksek ergin çıkışı Nisanın üçüncü haftasında ve son ergin çıkışı Mayısın üçüncü haftasında belirlenmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, zararlının ilk ergin çıkışı, en yüksek ergin çıkışı ve son ergin çıkışlarının tarihleri belirlenmiş olup, ayrıca ağaçlardan toplanan bademlerin bulaşıklık oranları, ilaçlanan ve ilaçlanmayan ağaçlardan toplanan bademlerin bulaşıklık oranları tespit edilmiştir. This study was carried out to determine the population density of Almond seed wasp, harmful in Almond (Eurytoma amygdali Enderlein (Hymenoptera: Eurytomidae) in 2014-2015. In order to represent Sanliurfa province and district, the trials were established in fields of Ürünlü (Bozova), İlhan (Hilvan) and Çıralı (Karaköprü) villages. Cages with the dimensions of 20 x 30 x 15 cm were placed in the gardens containing 100 pieces of the almond branches possibly containing the pests. Cages were checked every 3-4 days until adult emergence and checked weekly thereafter. The first adult emergence was on April 8, 2015. Eurytoma amygdali 's highest adult emergence was on April 18, 2015 and the last adult emergence was on May 21, 2015. With this study, insect emergence as well as the infestation rates of almond trees, infestation rates in chemical–applied trees were determined.