Değirmen güvesi, ephestia kuehniella zeller (lepidoptera: pyralidae)'nın kitle üretiminde uygun besiyeri kalınlığı ve yumurta ekim miktarının belirlenmesi / Determination of suitable nutrient thickness and egg spreading amount in mass rearing of the mediterranean flour moth, ephestia kuehniella zeller (lepidoptera: pyralidae)

Abstract

Biyolojik mücadelede predatör böceklerin kitle üretimleri oldukça önem arz etmektedir. Un güvesi Ephestia kuehniella (Zeller,1879) (Lepidoptera: Pyralidae) depolanmış ürünlerde önemli ekonomik zararlara neden olan bir türdür. Bununla beraber biyolojik mücadeledeki biyolojik ajanların kitle üretiminde önemli bir konukçudur. Harran üniversitesi ziraat fakültesi bitki koruma bölümü insektaryumunda yürütülen bu çalışmada, E.kuehniella`nın kitle üretiminde ekonomik besiyeri karışım kalınlığı ve uygun yumurta ekim miktarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ephestia kuehniella üretimi 25 ± 1 °C sıcaklık ve % 60-70 orantılı nem koşulların sağlandığı iklim odasında karanlık ortamda gerçekleştirilmiştir. Ephestia kuehniella, 32x26x6 cm boyutlarındaki plastik küvetler içerisinde yetiştirilmiştir. Kültür ortamındaki besiyeri, ağırlık olarak 2:1 oranında buğday unu ve buğday kepeği karışımından oluşmuştur. Deneme, Tesadüf Parsellerinde Faktöriyel Deneme Deseninde ve 10 tekerrürlü olarak yürütülmüş olup araştırmada, besiyeri kalınlığı olarak 0,5 cm, 1,5 cm ve 2,5 cm kalınlık denenmiştir. Ayrıca her bir karışım miktarında 25, 50 ve 75 mg Un güvesi yumurtaları ekilmiştir. Çalışma sonucunda, ortalama kelebek sayısı açısından en yüksek kelebek hasadı 1619 adet kelebek ile 2,5 cm kalınlık ve 75 mg yumurta ekiminde elde edilirken, en düşük kelebek sayısı ise 135 adet ile 1,5 cm kalınlık ve 25 mg yumurta ekim miktarından elde edilmiştir. Hasat edilen en fazla ortalama yumurta miktarı ise 2,5 cm kalınlık ve 75 mg yumurta ekim miktarında 3960 mg olarak elde edilirken en düşük yumurta miktarı ise 467 mg ile 1,5 cm un-kepek kalınlığından ve 25 mg yumurta ekim miktarından elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen verilere göre ilk kelebek çıkışından sonra ilk iki hafta içerisinde çıkışın % 90'nından fazlasının gerçekleştiği, işgücünden istifade etmek için iki haftalık kelebek hasadından sonra E. kuehniella kültürlerinden vazgeçilebileceği anlaşılmıştır. Ayrıca, kelebeklerden yumurta hasadının tüm kombinasyonlarda 3. günde % 80 üzerinde toplandığı, bu nedenle hasadın bir seferde ve 4. günde yapılmasının daha ekonomik olacağı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak, besiyeri karışım kalınlıkları arasında önemli bir fark bulunmadığından E.kuehniella`nın kitle üretiminde ekonomik besiyeri karışım kalınlığının 0,5 cm ve 32x26x6 cm boyutlarındaki plastik küvetler için uygun yumurta ekim miktarının ise 75 mg olduğu bu çalışma ile belirlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Ephestia kuehniella, kitle üretim, biyolojik mücadele, laboratuvar konukçusu, yumurta verimi Mass rearing of predator insects is very important in biological control. Flour moth, Ephestia kuehniella Zeller, 1879 (Lepidoptera: Pyralidae) causes significant economic losses in stored products. However, it is an important host for mass rearing of biological agents in biological control. In this study, which was carried out in University of Harran Faculty of Agriculture Department of Plant Protection insectarium, it was aimed to determine the suitable nutrient thickness and egg spreading amount in mass rearing of E. kuehniella. Mass rearing of E. kuehniella was carried out under dark environment, 25 ± 1 ° C temperature and 60-70 % humidity conditions. Ephestia kuehniella is reared in 32x26x6 cm sized plastic tubs. The nutrient mixture is consisted of wheat flour and wheat bran in a ratio of 2:1 as weight. The experiment was carried out in the factorial experimental design of randomized plots with 10 replications. In the study, 0.5 cm thickness, 1.5 cm thickness and 2.5 cm thickness were tried. In addition, 25, 50 and 75 mg Flour moth eggs were sprinkled in each mix true thickness. As a result of the study, the highest number of moths was obtained from 2.5 cm thickness and 75 mg egg spreading amount with 1619 Flour moth a dustbin terms of the average number of moth, while the lowest number of E. kuehniella was harvested with 135 pieces, in 1.5 cm thickness and 25 mg of egg spreading quantity. Similarly the maximum amount of eggs was harvested in 2.5 cm thickness nutrient and 75 mg egg sprinkled amount as 3960 mg whereas the lowest egg amount was obtained from 1.5 cm flour-bran thickness and 25 mg egg sowing quantity as 467 mg. According to the data obtained from the study, it was determined that the E. kuehniella adults were emerged more than 90 % ratio within the first two weeks after the first moth outputs. Therefore the cultures of E. kuehniella could be abandoned after two weeks of moth harvest to benefit from the work force. In addition, since 80 % of the egg harvest was obtained on the third day in all combinations, it was considering that the harvest would be more profitable at one time and on the fourth day. Consequently, it was determined that mass rearing of E. kuehniella should be carried through in 0.5 cm flour-bran thickness and 75 mg egg sprinkling amount is the appropriate quantity for plastic cuvettes, which was used in this study, with dimensions of 32x26x6 cm. KEY WORDS: Ephestia kuehniella, mass rearing, biological control, laboratory host, egg yield