Yemlik arpada verim, kalite ve pazar fiyatları ilişkileri / The relationship among yield, quality and marketing price in feed barley

Abstract

Bu araştırma Diyarbakır' da yaygın ekilen arpa çeşitlerinin verim, yemlik kalitesi, pazarlama fiyatları ve karlılıklarının saptanması amacıyla 2014-15 yıllarında Harran üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme alanında tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak yağışa dayalı koşullarda yürütülmüştür. Araştırmada bitki materyali olarak Diyarbakır bölgesinde yaygın yetiştirilen 10 yemlik arpa çeşidi kullanılmıştır. Kullanılan çeşitler; Vamıkhoca-98, Altıkat, Şahin-91, Tarm-92, Akhisar-98, Kendal, Sancak, Avcı-2002, Samyeli ve Sur-93'tür. Başaklanma gün sayısı bakımından en erkenci çeşit Tarm-92 (103 gün) en geççi çeşit Kendal (117 gün), bitki boyu bakımından Akhisar-98 (126 cm) - Samyeli (94 cm), metrekarede başak sayısı bakımından Samyeli (736 adet) - Sancak (373 adet), başak uzunluğu bakımından Sur-93 (7.5 cm) - Sancak (5 cm), başakta başakçık sayısı bakımından Sur-93 (13 adet) - Kendal (8 adet), başakta tane sayısı bakımından Altıkat (55 adet) - Samyeli (23 adet), başakta tane ağırlığı bakımından Altıkat (2 g) - Tarm-92 (1.1 g), bin tane ağırlığı bakımından Akhisar-98 (51.4 g) - Avcı-2002 (27.6 g), hasat indeksi bakımından Vamıkhoca-98 (%53) - Akhisar-98 (%26), tane verimi bakımından Altıkat (415 kg/da) - Avcı-2002 (147 kg/da), hektolitre ağırlığı bakımından Sancak (71.32 kg/hl) - Avcı-2002 (61.82 kg/hl), protein oranı bakımından Akhisar-98 (%14) - Kendal (%11). Çeşitlerimizden en fazla verimi Altıkat (415.29 kg/da), Vamıkhoca-98 (394.87 kg/da) ve Kendal (390.08 kg/da) çeşitleri vermiş olup dekara gelir bakımından ise Vamıkhoca-98 (255.68 TL/da) ilk sırada yer alırken Altıkat (254.88 TL/da), Kendal (252.42 TL/da ) ve Sancak (207.22 TL/da) diğer en kârlı çeşitler olarak çiftçiye önerilebileceği anlaşılmıştır. The study aimed to assess yield, feeding quality, marketing prices and profitability of widely grown barley varieties in Diyarbakır. Field trial was carried out at the experimental field of faculty of agriculture in Osmanbey Campus of Harran University in 2015. A randomized complete block design with 10 entries and 4 replietions was employed under rainfed condition. Barley varieties were Vamıkhoca-98, Altıkat, Şahin-91, Tarm-92, Akhisar-98, Kendal, Sancak, Avcı-2002, Samyeli and Sur-93. The results revealed that Tarm-92 was the earliest heading variety with 103 days. Whereas, Kendal was the latest heading with 117 days. Akhisar-98 was tallest (126 cm) and the Samyeli shortest (94 cm). Samyeli was in first rank for number of spike per m2 and the Sancak was the last one with 373. Sur-93 had the longest spike (7.5 cm) and Sancak the sortest (5 cm). Sur-93 also had the largest number of spikelet per spike (13) and Kendal had the lowest with 8. Altıkat was the first in rank for number of kernel per spike with 55. Whereas Samyeli was the last with 23. Altıkat with a 2 g of kernel weigh per spike was the first in rank and Tarm-92 was the lowest giving variety with 1.1 g. Akhisar-98 gave the highest 1000 kernel weight with 51.4 g and Avcı-2002, the lowest with 27.6 g. Harvest index of Vamıkhoca-98 was the 53% and Akhisar-98 with 26%. Grain yield ranged from 147 kg/da (Avcı-2002) to 415 kg/da (Altıkat). Hektoliter weight varied from 61.82 kg (Avcı-2002) to 71.32 (Sancak). Akhisar-98 gave the highest prot. (%) with 14% whereas, Kendal gave the lowest with 11%. Altıkat (254.88 TL/da), Kendal (252.42 kg/da) and Sancak (207.22 TL/da) were the highest income generating cultivars and recommended for farmers in Diyarbakır respectively.