Harran ovasında çiftçi koşullarında su bütçesi öğelerinin izlenmesi ve su uygulama randımanının saptanması / Monitoring of water budget components in the farming conditions at Harran plain and determination of water application efficiency

Abstract

Bu çalışmada, Harran Ovasında üretici parselinde pamuk bitkisinin mevsimlik sulamaları izlenmiştir. Tüm sulamalarda, sulama suyu (IW), yüzey akış (Rf) ve derine sızma (Dp) sularının debileri ve hacimsel su miktarları ölçülmüştür. Her sulamada; su numunelerinde suyun fiziksel ve kimyasal özellikleri detaylı analizlerle saptanmıştır. Araştırma süresince tav sulama dahil toplam yedi sulama gerçekleştirilmiş ve pamuk bitkisi için bir mevsim boyunca 1949 mm su uygulanmıştır. Toprak kök bölgesinin kuru olması nedeniyle ekim öncesindeki tav sulamada en yüksek su seviyesi 323 mm iken en düşük 226 mm'dir. Sulama randımanlarının %30-43 arasında olması konvansiyonel sulamaların yöntemlerine bağlı kalınmadan aşırı sulamaların tüm sulamalarda baskın olduğunu göstermektedir. IW, Rf ve Dp de; pH, elektriksel iletkenlik ve çözünmüş oksijen değerleri sırasıyla 7.22-8.77, 365-2310 μS cm-1 ve 6.53-7.54 mg L-1 arasında bulunmuştur. Toprakların pH ve elektriksel iletkenlik değerleri 7.52-8.09 ve 450-859 μS cm-1 saptanmıştır. Pamuk hasat döneminde elde edilen numunelerde ortalama verim ve çırçır randımanı 550 kg da-1 ve %46 olarak hesaplanmıştır. In this study, seasonal irrigation for cotton plant was observed in the parcel of the producer in Harran Plain. Flow rates and volumetric water amounts of irrigation water (IW), surface runoff (Rf), and deep percolation (Dp) were measured in all irrigations. In every irrigation, the physical and chemical properties of water samples were determined by detailed analysis. During the research, a total of seven irrigations including pro-sowing irrigation were carried out and 1949 mm of water was applied for the cotton plant during a season. Due to dryness of the soil root area, the highest water level was 323 mm prior to sowing and the lowest was 226 mm. Irrigation efficiency between 30-43% showed that over-irrigation was dominant for all irrigations irrespective of the conventional irrigation methods. pH, electrical conductivity, and dissolved oxygen of IW, Rf, and Dp were found as 7.22-8.77, 365-2310 μS cm-1 and 6.53-7.54 mg L-1, respectively. The pH and electrical conductivity of the soil were found as 7.52-8.09 and 450-859 cmS cm-1. The average yield and gin yield of the samples obtained during the cotton harvest period were calculated as 550 kg da-1 and 46%.