Bir Câmi Mûsikîsi Formu : Feraciye

Abstract

Câmi mûsikîsi, dinî mûsikînin bir türüdür. Dinî mûsikî ise câmilerde ibadet maksatlı ve sese dayalı, tekkelerde zikir amaçlı ve bazı enstrümanların eşlik ettiği bir mûsikîdir. Câmi mûsikîsinin ezan, kamet ve tesbihât’tan bayram, cuma ve cenâze salâları, temcîd, mevlid ve mirâciye’ye kadar bir çok formu vardır. Mezkur câmi mûsikîsi formlarına ilaveten Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde uzun yıllar geleneksel olarak varlığını devam ettiren örnekler de vardır. Bunlardan bazıları derleme yapılmıştır. Fakat, kayıtlara henüz geçirilmeyen “Feraciye” gibi Câmi mûsikî formu da mevcuttur. “Bir kimsenin üzüntüsünü giderme, ferahlık ve kurtuluş” anlamındaki Feraciye; doğum, ölüm, hastalık, bela ve musibet gibi sebeplerden dolayı Şanlıurfa, Mardin, Siirt ve Cizre gibi kültürel merkezler başta olmak üzere Güneydoğu Anadolu bölgesinin bir bölümünde minârede dua niyetiyle okunmaktadır. Bu makale, adı geçen şehirlerde icrâ edilen feraciyeyi detaylı bir şekilde ele alacaktır.