Yarı kurak iklim koşullarında farklı su seviyelerinin ve gübre dozlarının brokoli bitkisinin (Brassica oleraceae var. italica) verim ve verim bileşenlerine etkisi / Effect of different water levels and nitrogen dozes on yield and yield components of broccoli (Brassica oleraceae var. italica) plant in semiarid climate conditions

Abstract

Bu çalışma, Harran Ovası koşullarında, brokoli (Brassica oleracea L. italica.) bitkisinde farklı su düzeyleri ve azot dozları kullanarak verim parametreleri ve su-verim ilişkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Sulama konuları sırasıyla; I25, I50, I75 ve I100 şeklinde kurgulanmıştır. Azot dozları ise 10, 15 ve 20 kg da-1 olarak farklı zamanlarda üç dilim şeklinde uygulanmış ve azot konuları sırasıyla; N10, N15 ve N20 şeklinde oluşturulmuştur. Araştırma tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olacak şekilde kurulmuştur. Çalışma sonucunda sulama suyu miktarındaki artış ile azot dozlarında ki yükseliş incelenen parametrelerin değerlerinde doğrusal pozitif bir ilişkiye neden olmuştur. Denemede dikimden hasada kadar yaşanmışlık gün sayısı [(YGS): Day of Year (DOY)] 203, şeklinde saptanmıştır. Pazarlanabilir toplam verim 4235.6-6378.2 kg da-1, pazarlanabilir ana taç ağırlığı 2378.9-3767.9 kg da-1, pazarlanabilir yan taç ağırlığı 1828.7-2610.3 kg da-1, yaprak sayısı 14.7-18.2 adet, bitki boyu 29.2-33.8 cm, taç genişliği 11.7-15.7 cm, bitki başına verim 1.1-1.5 kg/bitki arasında değişmiştir. Denemede verim ile diğer fonolojik özellikleri incelendiğinde; en yüksek sonuçlar azot dozların yüksek olduğu konulardan elde edilirken, suyun konular üzerinde önemli bir etki yarattığı görülmüştür. En yüksek verim ve bazı fenolojik parametreler azot dozunun 20 kg da-1 uygulanan ve tam sulanan (%100) konudan (N20-I100) elde edilmiştir. This study was carried out to investigate the relationship water-yield and yield parameters in the Broccoli plant (Brassica oleraceae L. italica.) using different water levels and different nitrogen doses in Harran plain conditions. The water levels were examined respectively ; I25, I50, I75 and I100. 10, 15, and 20 kg /da of nitrogen doses were applied at the different time. This study was conducted using randomized block design with three replicates. Results showed that the increase in the irrigation water amount and nitrogen doses caused a positive linear relationship in the studied parameters. In the experiment, Day of Year (DOY) from planting to harvesting was 203 days, the total marketable yield from 4235.6 to 6378.2 kg da-1, marketable head weight from 2379.1 to 3767.9 kg da-1, marketable side head weight from 1828.70 to 2610.3 kg da-1, leaf number from 14.2 to 18.4 piece, plant height from 29.2 to 33.3 cm, head width from 11.7 to 15.7 cm, yield per plant from 1.1 to 1.5 kg/plant. In the experiment, the highest result was obtained at the high nitrogen doses in terms of yield and phenological characteristics. Water was significant effect on the treatments. The highest yield and some phenological parameters were obtained in N20-I100 treatment at which is 20 kg da-1 of nitrogen doses and %100 irrigation water application treatment.