Şanlıurfa'da yetiştirilen yem bitkileri üretim oranının hayvan yetiştiriciliğine etkisi / Effect of production rate of forage plants grown in Sanliurfa on animal breeding

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Şanlıurfa'da yetiştirilen yem bitkileri üretim oranının hayvan yetiştiriciliğine olan etkisinin ve bunda etkili olan faktörlerin belirlenmesidir. Bu kapsamda Şanlıurfa 2018 yılında, basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen çiftçiler ile yüz yüze görüşmeler yoluyla saha da anketler yapılmıştır. Araştırmanın örneklem hacmi, %95 güven seviyesinde ve %5 hata payı ile seçilmiş olup, 365 anket analizlerde kullanılmıştır. Araştırmanın birincil verilerini anketlerden elde edilen veriler oluşturmaktadır. İkincil veriler ise, bu konularda yapılan önceki çalışmalardan, araştırmalardan, yayınlardan, kamu kurum ve kuruluşlarının yayınlamış oldukları istatistiklerden elde edilmiştir. Çalışmada, tutum ve algıların belirlenmesinde Likert tutum ve algı ölçeği kullanılmıştır. Anketlerden elde edilen veriler belirli bir kod planına dayalı olarak Excel'e işlenmiştir. Daha sonra bu veriler SPSS de analiz edilmiştir. Verilerin analizleri lojistik regresyon ile yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, üreticilerin %45.2'si ilkokul mezunu ve okur-yazar iken, sadece %6.6'sı üniversite mezunudur. Çiftçilik deneyimleri ortalaması 20.55 yıl olup, bunlar ortalama 8.27 yıldır yem bitkisi üretimi yapmaktadırlar. Katılımcıların tarımsal faaliyetlerden elde ettikleri yıllık ortalama gelir düzeyleri 32 100 TL ve tarım dışı faaliyetlerden ise 11 510 TL olmak üzere, toplam gelirleri 43 610 TL olarak hesaplanmıştır. Çiftçilerin toplam ekim alanları içindeki, yem bitkisi alanlarının ortalama oranı %44.3 olup, üreticilerin %56.2'si mülk sahibidir. En fazla ekilen çeşit silaj mısırdır. Tohumlar en çok serbest piyasadan daha sonra da tohum firmalarından temin edilmekte olup, ağırlıklı olarak yem bitkilerini birinci ürün olarak ekilmektedir. Yem bitkisi üretenlerin yarısında fazlası ticari satış amacıyla, diğer bir deyişle diğer hayvancılık faaliyetlerinde bulunan çiftçiler için üretim yapmaktadırlar. Üreticilerin, %61'i tarımsal yem desteklemelerinden faydalanmaktadır. Çiftçilerin yem üretiminde karşılaştıkları en önemli sorun satış fiyatı olurken, en önemsizi de kaliteli tohum temininde yaşanan sorunlar olarak tespit edilmiştir. Yem bitkisi üreticisi olmaktan memnun olanların oranı %25.2 iken, memnun olmayanların oranı ise %30.7 ve kararsızların oranı ise %44.1'dir. Hane halkı sayısı, eğitim seviyesi, çiftçilik deneyimi, üretim yılı, temel gelir gelir kaynağı çeşidi, arazi mülkiyet çeşidi, yem çeşitleri, tohum temini, ekim sebepleri faktörlerinin, yem bitkisi üretimi ile ticari hayvancılık arasındaki ilişkiyi istatistiki olarak etkileyen faktörler olarak tespit edilmiştir. The aim of this study is to determine the effect of the production rate of forage crops grown in Şanlıurfa on animal husbandry and the factors that are effective in this subject. In this context, surveys were conducted in Şanlıurfa in 2018 through face-to-face interviews with farmers selected by simple random sampling method. Sampling volume was selected with 95% confidence level with a 5% margin of error and 365 questionnaires were used in the analysis. The data obtained from the surveys constitute the primary data of this research. The secondary data were obtained from previous studies, researches, publications and statistics published by public institutions and organizations. Likert attitude and perception scale was used to determine attitudes and perceptions in this study. The data obtained was processed into Excel based on a specific code plan. These data were then analyzed in SPSS. Data were analyzed by logistic regression. According to the results, 45.2% of the producers were primary school graduates and literate, while only 6.6% were university graduates. The average farming experience was 20.55 years, and they produce fodder crops for an average of 8.27 years. The average annual income of the participants from agricultural activities was calculated as TL 32 100 and the total income from non-agricultural activities was 11 510 TL, and their total income from agricultural and non-agricultural was calculated as 43 610 TL. The average rate of fodder plants in the total cultivation area of the farmers was 44.3%, and 56.2% of the producers have the own property. The most cultivated variety is silage corn. Seeds are mostly obtained from free market and then from seed companies and they are mainly planted as first crop. More than half of those who produce fodder crops are producing for the purpose of commercial sale, in other words, for the other farmers who are in livestock activities. The 61% of the producers benefit from agricultural feed supports. The most important problem faced by the farmers in feed production was the sale price, while the least important was the problems encountered in supplying quality seed. The percentage of those who are satisfied with being the fodder plant producer is 25.2%, the rate of those who are not satisfied is 30.7% and the ratio of the undecided is 44.1%. The number of households, education level, farming experience, year of production, type of basic income source, type of land ownership, types of feed, seed supply, factors of sowing were determined as factors affecting the relationship between fodder crop production and commercial livestock breeding.