Etephon'un makarnalık buğday (Triticum durum L.) ve arpada (Hordeum vulgare L.) bazı tarımsal özellikler ve kalite üzerine etkisi / The effect of ethephon on some agricultural characteristics and quality in durum wheat (Triticum durum L.) and barley (Hordeum vulgare L.)

Abstract

Bu çalışma, 2008-2009 ve 2009-2010 yetiştirme sezonlarında Harran Ovası ilave sulanan koşullarda yürütülmüştür. Bu çalışma ile farklı dozlardaki ethephon uygulamalarının makarnalık buğday ve arpa çeşitleri üzerine etkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Denemede 9 ethephon dozu (0, 240 g/ha, 360 g/ha, 480 g/ha, 600 g/ha, 720 g/ha, 840 g/ha, 960 g/ha, 1080 g/ha) uygulanmıştır. İki yılın birleşik analiz sonuçlarına göre; buğday çeşitlerinde artan ethephon dozlarına paralel olarak tane veriminde artış meydana gelmiştir. Aydın-93 çeşitinde kontrol uygulamasında tane verimi 417.475 kg/da iken 960 g/ha ethephon uygulamasında 619.975 kg/da'a yükselmiştir. Alibaba buğday çeşitinde ise tane verimi kontrol uygulamasında 309.925 kg/da iken 720 g/ha ethephon uygulamasında 537.813 kg/da'a yükselmiştir. Buğday çeşitlerine ethephon uygulamalarının etkisi farklı olmuştur. Aydın-93 çeşitinde 960 g/ha ethephon uygulamasında, Alibaba çeşitinde ise 720 g/ha ethephon uygulamasında en yüksek tane verimi alınmıştır. Yıllar ve buğday çeşitleri birlikte değerlendirildiğinde en yüksek tane verimi 960 g/ha ethephon uygulamasında görülmüş, ancak 600, 720 ve 840 g/ha ethephon uygulamaları arasında istatistiki farklılık görülmemiştir. İki yılın birleşik analiz sonuçlarına göre arpa bitkisinde de artan ethephon dozlarına paralel olarak tane veriminde artış meydana gelmiştir. Sur-93 arpa çeşitinde kontrol uygulamasında tane verimi 275.225 kg/da iken 600 g/ha ethephon uygulamasında 436.563 kg/da'a yükselmiştir. Ancak 480 ile 960 g/ha arasındaki ethephon uygulamaları aynı istatistiki grupta yer almıştır. Yerli arpa çeşitinde ise tane verimi, kontrol uygulamasında 197.000 kg/da iken 960 g/ha ethephon uygulamasında 359.100 kg/da'a yükselmiştir. Yerli arpa çeşitinde 960 g/ha ile 1080 g/ha ethephon uygulamaları arasında istatistiki açıdan bir farklılık görülmemiştir.