Harran Ovası koşullarında kinoa (chenopodium quinoa willd.) bitkisinde ana ve ikinci ürün olarak farklı ekim zamanlarının tane verimi ve bazı verim unsurlarına etkisi / Effect of different main and second (Chenopodium quinoa Willd. ) crop sowing dates on the grain yield and some yield components of quinoa under Harran Plain conditions

Abstract

Bu araştırma, Harran Ovası koşullarında farklı ekim zamanlarının, kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) bitkisinin verim ve verim unsurları üzerine etkisini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma Harran Üniversitesi Eyyübiye Kampüsü Ziraat Fakültesi deneme alanında 2016 yılında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Bitkisel materyal olarak Q-52 isimli kinoa (Chenopodium quinoa Willd) çeşidi kullanılmıştır. Araştırmada, 15 Şubat, 1 Mart, 15 Mart, 1 Nisan, 15 Nisan, 1 Mayıs, 15 Mayıs, 1 Haziran, 15 Haziran tarihleri olmak üzere 9 adet farklı ekim zamanı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; ekim zamanları bakımından incelenen özelliklerde istatistikî olarak önemli farklılık oluştuğu görülmüştür. Çalışmada 15 Şubat ekim zamanından 15 Nisan ekim zamanına kadar incelenen özellikler bakımından değerlerin kademeli olarak arttığı, sonraki ekim zamanlarında değerlerin azaldığı gözlenmiştir. Genel olarak incelenen özellikler bakımından en yüksek değerler 1 Nisan tarihinde yapılan ekimlerde belirlenmiştir. En yüksek tane verimi 226.8 kg/da ile 1 Nisan ekim zamanından, en düşük tane verimi ise 168 kg/da ile 15 Şubat ekim zamanından elde edilmiştir. Bitki boyu 109.4 cm ile 81.8 cm arasında, sap kalınlığı 12.6 mm ile 9 mm arasında, ana salkım uzunluğu 46.2 cm ile 31.6 cm arasında, yaş bitki ağırlığı 1752 kg/da ile 1281 kg/da arasında, kuru bitki ağırlığı 546 kg/da ile 416 kg/da arasında, bin tane ağırlığı 2.4 g ile 2.3 g arasında, salkımdaki dal sayısı 32 adet/salkım ile18 adet/salkım arasında, değişmiştir. This study was aimed to detemine main and second crop sowing dates on the grain yield and some yield components of Quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) under Harran Plain Conditions. Research was conducted according to randomised complete blocks design with three replicates in Harran University Eyyubiye Campus, research area of Agriculture Faculty in 2016. Q-52 Quinoa (Chenopodium quinoa Willd) variety was used as plant material. In the study 9 different sowing dates were used such as 15 February, 1 March, 15 March, 1 April, 15 April, 1 May, 15 May, 1 June and 15 June. As a result of the research; statistically significiant differences were seen betwen sowing dates at tested characteristics. It was seen that tested characteristics increased from 15 February to 15 April sowing dates, but after 15 April sowing dates decreased. In generally the highest values obtained from 1 April sowing date. The highest grain yield was obtained from 1 April sowing date with 226.8 kg/da, and the lowest grain yield was seen at October 15 sowing date with 168 kg/da. Plant height ranged from 109.4 cm to 81.8 cm, the stem diameter from 12.6 mm to 9 mm, main cluster length from 46.2 cm to 31.6 cm. Wet plant weights were between 1752 kg/da and 1281 kg/da, dry plant weights between 46.2 cm and 31.6 cm, thousand kernel weights between 2.4 g and 2.3 g. The number of branches in the clusters varried from 32 to 18 number/cluster.