Güneydoğu Anadolu bölgesi Şanlıurfa yöresinde büyükbaş hayvan barınaklarının yapısal yönden araştırılması ve geliştirilmesi / Searching and developing cattle barns constretively in Sanliurfa, Southeast of Anatolia

Abstract

Şanlıurfa yöresinde yürütülen çalışmada büyükbaş hayvan barınaklarının yapısal yönden mevcut durumunun araştırılması amaçlanmıştır. Mevcut koşullara göre, 2016 yılında toplam 124 adet işletmede anket çalışması yürütülmüş ve araştırma sonuçlarına göre bölgeye uyumlu ahır sistemleri tasarlanmıştır. Araştırmada Neyman yöntemi kullanılarak %95 güvenirlik sınırı ve %0.5 hata payına göre işletme sayısı belirlenmiştir. İşletmelerden elde edilen verilerin işlenmesinde ve düzenlenmesinde Excel bilgisayar yazılımı, ahır proje çizimlerinde Autocad2017 bilgisayar yazılımı kullanılmıştır.İşletmelerin %75'i süt sığırcılığı, %10.49'u besi sığırcılığı ve %14.51'i karışık (süt ve besi )sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır.Şanlıurfa yöresinde barınakların %8.87'isi eğimli, %84.68'i düz ve %6.45'i engebeli arazi üzerine kurulmuştur.İşletmelerde barınakların uzun eksen yönünü; %54.85'i doğu batı, %35.50'i kuzey-güney, %5.65'i kuzeydoğu-güneybatı ve %4'ü ise kuzeybatı-güneybatı olarak belirlenmiştir. Ahırların %100'ü yığma yapılardır. İşletmelerdeki barınak duvarlarının yapılmasında; taş (%13.7), briket (%78.23) ve tuğla (%2.42) malzemeler kullanılmıştır.Çatı sistemi olan işletmelere ait barınakların çatıları; %15.32'si düz çatı, %37.09'u tek eğimli çatı, %27.51'i beşik çatı ve %20.18'i diğer çatı olarak belirlenmiştir. Çatı örtü malzemesi olarak galvanizli sac (%42.74), toprak (%19.94), eternit (%18.55), beton (%13.71) ve plastik örtü (%4.84) malzemeler kullanılmıştır.Barınakların %73.38'inde pencere bulunmamaktadır. Barınak zeminleri; %62.9'u taş blok üzerine beton, %37.1'i doğal zemin olarak belirlenmiştir. Şanlıurfa yöresinde barınaklarda kullanılan yemlikler; %65.32'si betonarme, %18.70'i grup yemlikler, %13.70'i ise diğer (plastik) malzemeden yapılmıştır.Sulukların; %13.70'i betonarme, %29'u grup suluk, %57.3'ü diğer (plastik,sacsuluk,seyyar) malzemelerden yapılmıştır.İşletmelerin %95.95'inde hasta hayvan bölmesi, %90'nında buzağı bölmesi bulunmamaktadır.İşletmelerin %47.60'ında kaba yem deposu, %49.2'sinde kesif yem deposunun bulunmadığı ve %46.77'si ise kaba yem deposu aynı zamanda kesif yem deposu olarak kullanmaktadır.İşletmelerin %97.58'inde silajlık bulunmamaktadır. İşletmelerin %98.39'unda gübre çukuru bulunmamaktadır. İşletmelerde doğal aydınlatma %25.81, yapay aydınlatma ise %34.68, hem doğal hemde yapay aydınlatma kullan %39.52 olarak belirlenmiştir. İşletmelerde %75'inde çatı havalandırmasının olmadığı, %70.'inde duvarlarda hava giriş açıklıklarına rastlanılmıştır.Şanlıurfa yöresinde işletmelere ait barınakların %83'ünde gezinme alanı bulunmaktadır. Çalışmada barınaklara ilişkin elde edilen sonuçlara göre Şanlıurfa yöresinde büyükbaş hayvan barınaklarının açık ahır sistemleri olarak projelenmesi önerilmiştir. Ahır projesi süt sığırcılığında 10 baş, besi sığırcılığında 100 baş kapasiteli olarak hazırlanmış ve projeye ilişkin metraj-kesif özetleri elde edilmiştir. It has aimed to investigate the current situation of bovine shelters in the structural direction in the studywchis carried out in Şanlıurfa region. According to the current conditions, in 2016, a survey study was carried out in a total of 124 enterprises and according to the results of the research, compatible barn systems were designed to the region. in thestudy, The Neyman method was used to determine the 95% confidence limit andthe 5% errorlevel. To processing and arrangement of the data obtained from the enterprises were used Excel computer software and for the barn project drawings were used the Autocad 2017 computer software,75% of the enterprises are dairy bovine, 10.49% are fattening bovine and 14.51% are mixed (milk and fattening) bovine breeding. In Şanlıurfa region, 8.87% of the shelters are inclined, 84.68% areflatand 6.45% arebuilt on roughterrain. The long axis direction of the shelters in enterprises; 54.85% in the east-west, 35.50% in the north-south, 5.65% in the northeast-southwest and 4% in the northwest-southwest. 100 % of the barns are stacked. In the construction of shelter walls in enterprises; stone (13.7%), briquette (78.23%) and brick (2.42%) materials had been used. It was determined that the roofs of the belonging to the enterprises with the roof system 15.32% flat roof, 37.09% single sloped roof, 27.51% cradle roof and 20.18% other roof. As roofing material, galvanized sheet (42.74%), soil (19.94%), eternite (18.55%), concrete (13.71%) and plastic coverings (4.84%) were used. 73.38% of the shelters have no window. Shelter floors; 62.9% were concrete on stone block and 37.1% were natural floor. in Şanlıurfa region, Feeders used in shelters; 65.32% were reinforced concrete, 18.70% were group feeders and 13.70% were other (plastic); waterers; 13.70% were made of concrete, 29% were made of group waterer, and 57.3% were made of other materials (plastic, sheet metal, traveling). 95 % of the enterprises do not have a sick compartment, and 90% do not have a calf compartment. 47.60% of the enterprises dont have coarse feed store, 49.2% don t have concentrate feed store and 46.77% coarse feed store is alsoused as a concentrate feed store. There is nosilage at 97.58% of the enterprises. 98.39% of the enterprises do not have manure pit. it is stated that illumination swhich is used in enterprises; 25.81% natural lighting, 34.68% artificial lighting; 39.52% were both natural and artificial lighting. there was no roof ventilation of the 75% of the enterprises; At 70%, there were air inlet openings in the walls.There is strolling area in 83% of the shelters belonging to the enterprises in Sanliurfa region. According to the results of the study on the shelters, it was suggest to design bovine shelters as open barn systems in Şanlıurfa region. The barn project was prepared with 10 heads in dairy bovine and 100 heads in fattening bovine and the quantity-discovery of the project has been obtained.