Tamamlayıcı sulamanın buğdayın verim ve kalitesine etkisi / The effect of supplementary irrigation on yield and quality of wheat

Abstract

Bu araştırma, Harran Ovası koşullarında 2015-2016 üretim sezonunda kışlık buğday için en uygun tamamlayıcı sulama programını geliştirmek için yürütülmüştür. Bu amaçla buğdayın büyüme mevsimi boyunca fenolojik gelişme dönemleri göz önüne alınarak, uygulanan farklı sulama programlarının buğdayda verim, kalite ve verim bileşenleri üzerine etkileri irdelenmiştir. Araştırmada, bitkinin üç farklı büyüme dönemi (sapa kalkma, başaklanma ve süt olum) dikkate alınarak 7 farklı sulama programı uygulanmıştır. Tesadüf blokları deneme deseninde yürütülen araştırmanın sonucunda, her üç büyüme döneminde de tamamlayıcı sulama yapılan uygulama en yüksek verimi vermiştir. Bu konun sulama suyu miktarı 240 mm, su tüketimi 388 mm ve verimi 341.1 kg da-1 olmuştur. Yetişme dönemi boyunca sadece bir kez sulanan konulardan en yüksek verim sapa kalkma döneminde sulanan konudan elde edilmiştir. Bu konudan elde edilen verim 204.5 kg da-1 dır. Yetişme dönemi boyunca iki defa sulanan konulardan ise en yüksek verim sapa kalkma ve başaklanma dönemlerinde sulanan konudan elde edilmiştir. Bu konudan elde edilen verim 298.3 kg da-1 dır. Deneme konularının bin dane ağırlıkları 33.0 g ile 39.5 g arasında, su kullanım randımanları 0.53 kg m-3 ile 0.93 kg m-3 arasında, sulama suyu kullanım randımanları ise 0.67 kg m-3 ile 1.30 kg m 3 arasında değişmiştir. Deneme konularının protein içerikleri %13.9 ile %12.5 arasında, Renk(b) değerleri ise 16.8 ile 18.3 arasında değişim göstermiştir. This research was conducted to develop the most appropriate complementary irrigation program for winter wheat during the 2015-2016 production season in Harran Plain conditions. For this purpose, considering the periods of phenological development during the growing season of wheat, the effects of the applied different irrigation programs on wheat yield, quality and yield components were examined. In the study, 7 different irrigation programs were applied considering three different growth periods of the plant (stem elongation, heading and milk). As a result of this research carried out in randomized blocks trial design with three replications, complementary irrigation application gave the highest yield in all three growth periods. The amount of irrigation water in this subject was 240 mm, the water consumption was 388 mm and the yield was 341.1 kg da-1. During the growing season only once in the irrigated application, the highest yield was obtained from the irrigation during the stem elongation period. The yield obtained from this subject is 204.5 kg da-1. The highest yield in the twice irrigated during the growing season was obtained from irrigated on stem elongation and heading periods. The yield obtained from this subject is 298.3 kg da-1. Thousand weights of the treatments ranged from 33.0 g to 39.5 g, water use efficiencies ranged from 0.53 kg m-3 to 0.93 kg m-3, and irrigation water use efficiencies ranged from 0.67 kg m-3 to 1.30 kg m-3. The protein contents of the treatments varied between 13.9% and 12.5%, and the color (b) values varied between 16.8 and 18.3.