Brassinosteroit ve mikrobiyal gübrenin tuz stresinde yetişen mısır bitkisine etkileri / The effects of brassinosteroid and microbial fertilizer on maize plants grown under salt stress

Abstract

Tarım arazilerinde meydana gelen tuzluluk problemi nedeniyle bitkiler strese girmektedir. Stres koşullarında bitkilerde osmotik basınç, hücre zarı geçirgenliği, fotosentez gibi bazı fizyolojik özellikler olumsuz yönde etkilenmekte ve netice olarak verimlilik düşmektedir. Bu kapsamda (100 mM) NaCl uygulanarak oluşturulan tuzlu koşullar altında yetiştirilen mısır bitkisine uygulanan brassinosteroit (BS) ve biyolojik gübrenin etkisi incelenmiştir. Yapılan çalışma neticesinde tuz stresi bitkilerin toplam klorofil, yaprak su potansiyeli, Ca, K, N, P alımı ve fotosentez miktarında düşüş gösterirken, osmotik basınç, hücre zarı geçirgenliği ve Na alımında artış meydana getirmiştir. Mısır bitkisine BS ve biyolojik gübre uygulaması ile bitkilerde tuzluluğun meydana getirdiği olumsuzluklar kısmen iyileştirilmiştir. Yapraktan EBR (24-Epibrassinolide) uygulamalarının özellikle 1,5 ve 2 µM dozlarının tuzlu koşullarda yetişen mısır bitkisinde tuza toleransı kısmi olarak artırmıştır. Bu bileşiklerin etkili dozları, tuzlu koşullarda mısır yetiştiriciliği için önerilebilir. EBR uygulamalarının tuz stresinde yetişen mısır bitkisi üzerindeki olumlu etkisi; bitkideki Na birikimini azaltmak ve bitkideki N ve Ca miktarını artırmadan dolayıdır. Ayrıca bu olumlu etki aynı zamanda diğer test edilen fizyolojik parametrelerde (hücre zarı geçirgenliği gibi) iyileştirme meydana getirmesi nedeniylededir. Due to the salinity problem in agricultural lands, plants face stress. Under stress conditions, some physiological features of plants such as osmotic pressure, the cell membrane permeability, photosynthesis.are negatively affected and finally the productivity decreases. In this context, under the circumstances of saline conditions which generated by implementation of NaCl (100 mM), the effect of brassinosteroid and biological fertilizer on corn plant was examined. According to results, salinity stress reduced total chlorophyll, leaf water potential, Ca, K, N, P uptake and photosynthesis, but increased osmotic pressure, cell membrane permeability and Na uptake. Application of BS and biological fertilizer partlyreduced deleterious effect of salinity salinityon maize plants. Particularly foliar applied 1.5 and 2 µM EBR were found to be more effective on tested parameters. those effective doses can be recommented for maize cultivation in saline areas. This mitigation effect might be due to reduced Na and increased N and Ca in leaves of maize plants grown at saline condition. Furthermore this positive effect is due to improve other tested physiological parameters such as membrane permability.