Inovasyonun teşvikine yönelik maliye politikaları / Fiscal policies for incentive of innovation

Abstract

Büyüme ve kalkınmanın önemli bir unsuru olarak kabul edilen inovasyonun, ülke politikası olarak ele alınması 21. yüzyılın bir gereği olarak karşımıza çıkmaktadır. İnovasyon politikaları ile büyüyen ülkelerin birçoğunun, bu politikaları yapmanın gerekliliğini çok önceden kavradıkları gözlemlenmektedir. Bu bağlamda inovasyonun en önemli girdilerinden biri olan Ar-Ge'nin, maliye politikası araçlarının yardımıyla teşvik edilmesinin inovasyona dayalı büyüme stratejileri bakımından önemli bir yere sahip olduğu söylenebilir. Türkiye'de, Ar-Ge ve İnovasyona dayalı büyüme stratejilerinin oluşturulmasında önemli gecikmeler (sosyal-ekonomik nedenler) meydana gelmiştir. Bu gecikmelerin yanı sıra, bazı yatırımların sosyal ve ekonomik beklentileri karşılamaktan uzak iktisadi rasyonalitesi olmayan önceliklerle gerçekleştirilmesi, bu alanda başarısız bir tablo çizilmesinin önemli nedenleri arasında yer almaktadır. Yeni dönemde yüksek katma değerli mal üretecek bir üretim altyapısını oluşturacak Ar-Ge ve inovasyona dayalı büyüme stratejilerinin belirlenmesinde, kamu politikalarının önemli bir rolü olduğu söylenebilir. Ulusal inovasyon stratejilerinin, ülkelerin dünya sıralamasındaki başarılarını artıran önemli bir etken olduğu söylenebilir. Bunların en açık örneği ise; İsveç, Almanya ve Doğu Asya ülkelerinin elde etmiş oldukları başarılardır. Dünya Ekonomik Forumu tarafından yapılan araştırmalar neticesinde, inovasyon sıralamasında lider konumda olan ülkelerin birçoğunun küresel rekabet endeksi sıralamasında da aynı başarıyı elde etmiş oldukları sonucuna varılmıştır. Bilim ve teknoloji konularında başarı elde eden ülkelerin, bu başarılarını ölçen temel göstergelerden biri, sahip oldukları yani ürettikleri patent sayılarıdır. Ülkelerin üretmiş oldukları patent sayıları ile bilim ve teknolojiyi kullanabilme yetileri arasında doğru orantı vardır. Kuşkusuz Ar-Ge, patent sürecini şekillendiren en önemli faktördür. Girdisi Ar-Ge olan inovasyonun, diğer gerekli şartların sağlanması ile birlikte (beşeri sermaye, yasal mevzuat, bilim ve teknoloji altyapısı) çıktısının patent olduğu söylenebilir. Anahtar sözcükler: İnovasyon Politikaları, Ar-Ge Yatırımları, Patent, Maliye Politikaları Innovation which is an important component of the growth and development is considered as one of the significant requirement of the 21st century. The countries which pay attention to innovation policies seem to understand the necessity of these strategies. It is to be underlined that promoting which is one of the most important input of Innovation- R & D has an important role on this growth strategy. Policy makers in Turkey have not paid attention to the strategy of innovation as much as some other countries did. One of the major causes of this failure is that some investments were made irrespective of neither satisfying the social and economic priorities nor the realization of economic rationality. It is to be underscored that public policies based on R&D and innovation play an important role in determining the strategies of manufacturing high value added goods. It is known that national innovation strategies have an important affect in the success of countries in the world ranking. Sweden, Germany and East Asian countries are examples of this success. The survey conducted by The World Economic Forum indicates that the countries which acquired the high ranking on the innovation have also obtained this on the global competiveness index. One of the basic indicators of the successful countries on the science and technology is the number of the patents which they produce. This study has shown that there is a positive correlation between the number of the patents that countries generate and their ability to use science and technology. It is to be stressed that R & D is the most important factor in shaping the patent process. In addition, innovation along with R&D, (and human capital, legal regulations, science and technology infrastructure) will inevitably lead to patent. Key words: Innovation Policies, R&D Investments, Patent, Fiscal Policies