Şanlıurfa’da İlköğretim Okullarında Aktif Tarama Yöntemiyle Kütanöz Leyşmanyaz Araştırması

Abstract

Kütanöz leyşmanyaz (KL), Şanlıurfa’da endemik olarak görülmektedir. Bu çalışmada, ilköğretime devam eden 7-15 yaş grubu çocuklarda aktif tarama yöntemiyle KL olgularının saptanması, demografik ve klinik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında, 2010-2012 yılları arasında Şanlıurfa il merkezindeki 123 ilköğretim okuluna devam eden toplam 163.464 çocuk değerlendirilmiştir. Buna göre, 2010 yılında 74 okuldaki 67.585; 2011 yılında 37 okuldaki 72.279; 2012 yılında ise 12 okuldaki 23.600 öğrenci aktif olarak taranmıştır. KL şüphesi olan çocuklar Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Şanlıurfa Şark Çıbanı Tanı ve Tedavi Merkezi’ne davet edilmiş ve lezyonlarından alınan kansız, seröz sıvıdan ikişer preparat hazırlanmıştır. Preparatlar Giemsa ile boyanmış ve Leishmania amastigotlarının varlığı araştırılmıştır. Ayrıca lezyonlar, klinik görünümü, boyutu, oluşum süresi ve sayısına göre değerlendirilmiştir. Çalışma sonunda toplam 455 (%0.3) öğrencide KL saptanmıştır. Olguların 2010, 2011 ve 2012 yıllarındaki insidansı sırasıyla, %0.41, %0.14 ve %0.31 olarak belirlenmiştir. KL’li çocukların 250 (%54.9)’si kız, 205 (%45.1)’i erkek olup, yaş ortalaması 10.54 ± 2.42 yıl olarak hesaplanmıştır.