Üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde kuruma ve mesleğe ilişkin bağlılıkları ile suçluluk ve utanç duygularının belirlenmesi / Determination of university hospital nurses' organizational and professional commitment as well as their guilt and shame

Abstract

Bu çalışma, sağlık ekibi içinde önemli bir yere sahip olan hemşirelerin kuruma, mesleğe ilişkin bağlılıkları ile suçluluk ve utanç duygularının belirlenmesi ve hemşirelerin mesleki destek almaları konusunda farkındalığı artırmak amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, Şanlıurfa Harran Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde çalışan ve Aralık 2014- Ocak 2015 tarihleri arasında ulaşılabilen 150 hemşire oluşturmuştur. Araştırmanın verilerini, araştırmacı tarafından hazırlanan hemşirelerin sosyo-demografik özelliklerini belirleyen anket formu, Örgütsel Bağlılık Ölçeği; Mesleki Bağlılık Ölçeği ve Suçluluk ve Utanç Ölçeği ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS 16.0 paket programında tanımlayıcı istatistik ve Mann-Whitney U testi, İndependence T Testi, Anavo ve Kruskal Walls testleri ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan hemşirelerin % 52' sinin 27 yaş ve daha küçük yaş aralığında bulunduğu, % 58,7'sinin kadın, % 51,4' ünün evli olduğu belirlenmiştir. Hemşirelerin eğitim durumları incelendiğinde, %77,3' si lisans ve lisansüstü dereceye sahip olduğu belirtilmiştir. Hemşirelerin % 67,3' ünün ilk mesleğe 20 yaşından büyük çalışmaya başladığı, % 30' unun 10 yıldan fazla hemşirelik mesleğini yaptığı belirlenmiştir. Hemşirelerin örgüte bağlılık ölçeğinden aldıkları puanın ortalama 51.65 ± 12.34, mesleğe bağlılık ölçeğinden aldıkları puanın ise olduğu dolayısı ile bağlılığın orta seviyede olduğu saptanmıştır. 27 Yaşında ve daha küçük olan hemşirelerin örgüte bağlılık ölçeğinden aldığı puan 27 yaşından büyük olan hemşirelere göre daha fazladır (p<0,05). Örgüte duygusal bağlılık puanıyla, meslek ve suçluluk puanları arasında pozitif bir ilişki; utanç puanı arasında ise negatif bir ilişki görüldüğü ve bu ilişkinin meslek puanıyla anlamlı iken suçluluk ve utanç puanları ile istatistiksel olarak anlamsız olduğu saptanmıştır (p < 0,05, p > 0,05, p > 0,05). Bayan hemşirelerde hem suçluluk (p < 0,05) hem de utanç puanları (p < 0,05) erkeklerden anlamlı şekilde daha yüksek saptanmıştır. Ayrıca bu çalışma göstermiştir ki 27 yaş üzerinde suçluluk (p < 0,05) ve utanç (p < 0,05) puanları anlamlı bir şekilde artmıştır. Evli ve bekâr hemşirelerin utanç (p < 0,05) ve suçluluk (p < 0,05) puanları; Şanlıurfa veya dışında yaşayan hemşirelerin utanç (p < 0,05) ve suçluluk puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmüştür. Sonuç olarak hemşirelerin mesleğe bağlılık ve iş doyumlarını artıracak, suçluluk ve utanç duygularını azaltacak politikalar geliştirilmeli ve uygulamaya dönük hale getirilmelidir. Anahtar kelimeler: Hemşire; Mesleksel bağlılık; Örgütsel bağlılık; Suçluluk ve Utanç The objective of this study was to determine organizational and professional commitment of nurses, who have an important place in the healthcare team, as well as their guilt and shame. This study was planned as a descriptive study in order to increase awareness on nurses receiving professional support. This study was conducted on 150 nurses working in Sanlıurfa Harran University Research and Practice Hospital, who were available between December 2014 and January 2015. The study data were collected using a questionnaire prepared by the researcher to identify socio-demographic characteristics of the nurses, Organizational Commitment Scale, Professional Commitment Scale and Guilt and Shame Scale. The collected data were analyzed using SPSS 16.0 software package by descriptive statistics and Mann-Whitney U test, Independence T Test, ANAVO and Kruskal Walls tests. 52% of the recruited nurses were 27 years or younger, 58.7% were women, and 51.4% were married. In view of the nurses' educational status, 77.3% had bachelor's and graduate degrees. It was determined that 67.3% of the nurses began to start working when they were above 20 years of age, and 30% had more than 10 years of experience in nursing. Mean scores of nurses from organizational commitment scale and professional commitment scale were 51.65 ± 12.34 and and their commitment was moderate. The scores from organizational commitment scale of nurses aged 27 years or younger were higher than those above the age of 27 years (p <0.05). There was a positive relationship between the score of emotional commitment to the organization and profession and guilt scores and a negative with the shame score. The relationship with profession score was statistically significant, however, the relationship with shame and guilt scores were statistically not significant (respectively, p <0.05, p> 0.05, p> 0.05). Both guilt and shame scores for female nurses were significantly higher than those for male nurses (p <0.05 for both). In addition, this study showed that guilt and shame scores significantly increased above the age of 27 years (p <0.05 for both). A statistically significant difference was observed between shame and guilt scores of married and single nurses and shame and guilt scores of nurses living in or outside of Şanlıurfa (p <0.05 for all). As a result, policies that will improve nurses' professional commitment and job satisfaction and reduce their feelings of guilt and shame should be improved and put into practice. Keywords: Nursing; Professional commitment; Organizational commitment; Guilt and Shame