Şanlıurfa'da farklı mevsimlerde tohumlanan ineklerde gebelik oranı / The pregnancy rate in cattle inseminated in different season in Şanliurfa

Abstract

Sütçü ineklerde fertiliteyi birçok faktör etkilemektedir. Sıcaklık stresi ise bu faktörlerin en önemlilerindendir. Özellikle süt veren inekler sıcaklık stresine, süt üretiminden kaynaklanan yüksek metabolik ısı üretimi sebebi ile daha duyarlıdır. Bu yüzden yüksek süt veren inekler sıcaklık stresinden daha çok etkilenir. İklimden kaynaklanan kısıtlamaları aşıp, yüksek oranda üretim ve fertilite elde etmek için, işletmeler yeni teknolojiler ve yönetim biçimi geliştirilip uygulamak zorunda kalmışlardır. Şanlıurfa yaz aylarında çok sıcaktır ve sıcaklıklar çoğunlukla 41.5 ? C'ye ulaşır. Bu sebeple bu bölge, süt inek yetiştiriciliği için birçok risk faktörüne sahiptir. Çalışmanın amacı, ineklerde üreme döneminde mevsimsel farklılığın fertiliteye etkisinin ortaya konmasıdır. Çalışmada toplam 120 baş melez inek (Holştayn-yerli, simental-yerli) materyal olarak kullanıldı. Değişik mevsimlerde östrusa gelmiş inekler suni olarak tohumlandı. Suni tohumlama sonrası 60-90. günlerde ise rektal muayene ile gebelik tespiti yapıldı. Araştırmanın sonucuna göre ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış aylarında doğum-ilk tohumlama süresi (gün); 47.5, 51.5, 46.5 ve 46.7 dir (p>0.05). Birinci suni tohumlama gebelik oranı (%); ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış aylarında sırasıyla 70.0, 46.6, 60.0 ve 56.6 olarak elde edildi (p>0.05). Sonuç olarak, bölgede oldukça yüksek olan sıcak mevsime ve ilkbahar, yaz ayları arasında %23.4 oranında gebelik oranı farkına rağmen, mevsimin fertilite üzerine istatistiki önemde bir etkisinin olmadığı saptanmıştır. Anahtar kelimeler: İnek, fertilite, mevsim, suni tohumlama. The Pregnancy rate in cattle inseminated in different season in Sanliurfa The many factors may be influence the fertility of dairy cows. Heat stress is a major contributing factor on dairy cows fertility. Lactating dairy cows are especially sensitive to heat stress because they have high metabolic heat production associated with milk production. For this reason, high producing dairy cows are more sensitive to heat stress. Climatic restrictions brought dairy farms to create and implement new technologies and management practices that would enable high milk production and reproduction in summers. Sanliurfa is very hot during the summer months. Temperatures in the summer usually reach 41.5 ? C. For this reason where have many risk factors for fertility in dairy cows. In this study was conducted to evaluate the relationship among season and fertility. A total of 120 cross bred (Holstein-domestic cattle, Simmental-domestic cattle) cows were used in this study. The cows in oestrus were inseminated artificially in four seasons. The pregnancy diagnosis in cows was performed by rectal palpation at 60-90 days after artificial insemination. The parturition-firs insemination days were 47.5, 51.5, 46.5 and 46.7 in spring, summer, autumn and winter groups (p>0.05). The rates of pregnancy were (%) 70.0, 46.6, 60.0 and 56.6 in spring, summer, autumn and winter groups (p>0.05). As a result, in spite of highly hot season in the region and there are 23.4 percent pregnancy rate differences between spring and hot season, the season had no effect on fertility significantly. Key words: Cow, fertility, season, artificial insemination.