Elmalılı tefsirinde Yahudi ve Hıristiyanlara bakış / Chiristians and Jews in Elmalılı Tafsir (Quranic commentary by Elmalılı Muhammad Hamdi Yazır)

Abstract

Elmalılı M. Hamdi Yazır (1878?1942), ?Hak Dini Kur'ân Dili? adlı tefsiri ile tanınan, tefsir, fıkıh, felsefe ve daha pek çok ilim dalında söz sahibi olmuş son devir âlimlerindendir. Elmalılı, İsrailoğulları'nın milli varlıklarının ilk teşekkülünün kendilerini Firavunun zulmünden kurtaran Hz. Musa devrinde olduğunu bildirmektedir. İsrailoğulları'nın bundan sonra Peygamberlerine haksız muamelelerde bulunduklarından, isyan ve aşırılıklarından dolayı cezalandırıldıklarını, çeşitli milletlerin saldırılarına maruz kaldıklarını ve Beytü'l Makdis'in yıkılışını haber vermektedir. O, tefsirinde hem Yahudi hem de Hıristiyanların inanç ve pratik noktasında eleştiri konusu olmuş yönlerini ortaya koymaktadır. Onların, Allah inancı konusunda düştükleri sapkınlıktan bahsetmekte ve Yahudilerin Üzeyr (a.s)'i, Hıristiyanların da İsa (a.s)'yı ilahlaştırdıklarını (Tevbe,9/30) bildirmektedir. Ehl-i Kitab'ın, kendi peygamberlerini inkârlarının yanında Hz. Peygamberi de çok iyi tanıdıkları hâlde kıskançlıklarından dolayı bile bile gerçeği gizleyerek inkâr ettiklerini haber vermektedir. Onlar, kutsal kitaplarını tahrif eden, haram yiyen ve haksız kazanç sağlayan din adamları zümresine de ölçüsüz ve sınırsız bir şekilde tâbi olarak onları ilahlaştırmışlardır. Her iki din mensubunu ahlâkî açıdan bir kritiğe tabi tutan müfessirimiz, onların düşünüş ve davranış yönünden düştükleri yanlışlığı ortaya koymaktadır. Onlar, ahde riayet etmemiş, Allah'a ve peygamberlerine verdikleri sözde durmamış, kendilerine nimetler verilmişken nankörlükte bulunmuş, mal ve ahlâk konusunda cimri bir tutum sergilemiş, fesatlık, inatçılık, kıskançlık ve kibir üzere olmuşlardır. Özellikle Yahudiler kötü ahlâkî vasıflarıyla Müslümanlara en fazla düşmanlık yapanlar olurken Hıristiyanlar, iman kabiliyeti bakımından Müslümanlara sevgice daha yakın bulunmuşlardır. Elmalılı, her üç din mensubunun da ortak bir noktada birleşerek kurtuluşa erebileceklerini Kur'an âyetlerine dayanarak ifade ederken imanın bütünlük arzettiğine ve Allah'a şirksiz imanla birlikte bütün peygamberlerine ve kitaplarına iman gibi imanın parçalanmadan kabulünün gerekli olduğuna dikkat çekmektedir. O, klasik ve çağdaş müfessirlerin de aynı mahiyette görüş beyan ettikleri bu konuda, Ehl-i Kitab'ın gerçek bir inanır olarak kurtuluşunun ve cennete girmelerinin ancak İslam çatısı altında birleşerek Hz. Muhammed'in çağrısına uymakla mümkün olacağını ifade etmektedir. ANAHTAR KELİMELER: Yahudiler, Hıristiyanlar, Ehl-i Kitab, Elmalılı M. Hamdi YAZIR, Hak Dini Kuran Dili. Elmalılı M. Hamdi Yazır (1878?1942), who is well known with the commentary named ?Hak Dini Kur?ân Dili?, is one of the scholar who has been mastery of commentary, canon law, philosophy and many other fields. Elmalılı has noted that Sons of Israel had actualized their national presence during Moses who had rescued them from tyranny of Paraoh. Thereafter, he has declared that Son of Israel have been punished for their mutiny and excessess, exposed to assault of several countries and come across with the collapse of Baitul Maqdis because Son of Israel had treated their Prophets unfairly. He introduces the points which are cririsized by both Christians and Jews in the field of belief and practice in his commentary. He mentions about falsity of Son of Israel on faith to God, moreover, declares that Jews had apotheosized `Uzeir? and Christians had apotheosized Jesus (Quran,9/30). He notifies that in addition to denial on their own prophets, People of the Book has covered the verity of Prophet Mohammad on purpose although they had known Him well. They had also apotheosized them by means of following clergy who falsify holy books, derives improper benefit and lives unlawfully. The interpreter who analyses both religions? members from a moral point of view, states their mind and attitude faulty. They had not obeyed to the convention, dispensed with their promise to God and their prophets, acted ungratefully with benefaction given to them, been mean in terms of property and morality and insisted on keeping sedition, stuborness and arrogance. Above all, Jews, with their malignant features, had been enemies of Muslims, Christians had been closer to Muslims in terms of faith. Depending the versus of Quran, Elmalılı draws attention to that its possible that three of religions? members come to common point to reach to peace. He also underlines faith integrity which means all dimension of belief such as trusting prophets, holy books are entire. He predicates about the topic, on which classical and modern interpreters give their opinion the same with his opinion, that the only way for People of the Book towards reaching the real peace as followers of truth path is unified under Islam umbrella by responding the message of Prophet Mohammad. KEY WORDS: Jews, Christians , People of the Book, Elmalılı M. Hamdi YAZIR, Hak Dini Kuran Dili.